۱۳۹۱-۹-۷، ۱۲:۳۸ صبح
ارزيابي و شناسايي کنشگران توسعه ناپايدار محلات غيررسمي: نمونه موردي محله غيررسمي شميران نو
نويسندگان : غلامرضا کاظميان / وجه الله قرباني زاده / سعيد شفيعا
انتشار يافته در نشريه علمي پژوهشي نامه معماری و شهرسازی - شماره هشتم- حجم فايل پي دي اف 451 کيلوبايت
در طول تاريخ شهرنشيني، ساخت و سازهاي غيررسمي بخشي از حيات ناپايدار شهري بوده اند. اين محلات به واسطه تامين تقاضاي سرپناه اقشار کم درآمد، محل تجمع گونه هاي مختلف اقشار و طبقات اجتماعي فرودست هستند. تقاضا و تجمعي که شاکله ناپايداري حيات شهري اين محله‌ها را شکل داده‌اند. اين مقاله، مردم نگاري سکونت گاه غيررسمي شميران نو واقع در منطقه 4 شهرداري تهران مي باشد. هدف پژوهش، شناسايي انگيزه ها، تمايلات و آثار گروه¬هاي سازنده غيرمجاز است. نتايج نشان مي دهد حداقل سه گروه اجتماعي متفاوت، در محيط اين محله به ساخت وساز بي قاعده پرداخته و مي پردازند: گروه اول با عنوان قديمي هاي ناچار، گروه دوم با عنوان مهاجران مهاجر پذير و گروه سوم با عنوان سودجويان مسافر. در حالي که هر يک از اين کنش گران، منابعي با اهميت براي پايداري محله مي‌توانند باشند؛ مقايسه نتايج تحقيق با مدل هاي معتبر نشان مي دهد که محله مورد بررسي داراي گونه هاي متفاوت اجتماعي با وضعيت رواني و اجتماعي مختلف است. بنابراين دستيابي به اهداف برنامه هاي بهسازي و اصلاحي با استفاده از روشهاي ترکيبي و پويا با هدايت ظرفيت ها، انگيزه ها و خواسته هاي گروه هاي سازنده مقدور خواهد شد.
واژگان کليدي : ساخت وسازهاي غيررسمي، محله غيررسمي، شميران نو، گروه هاي اجتماعي، توسعه ناپايدار
اين مقاله محصول يک کار ناب قوم نگاري در محله اي غيررسمي است که با مشکلات بسيار زيادي همراه بود. نتايج جالبي به دست آمد که پيشتر از اين تصور نمي شد تا اين حد بحث ساخت و ساز ناپايدار شهري پر زير شاخه و نيازمند تحليل هاي اجتماعي باشد. شايد استفاده از ابزارهاي کيفي مثل قوم نگاري کمک خوبي براي توسعه دانش بومي کند اما مشکل تجمع پذير نبودن اين مطالعات همچنان باقي است.