ایران شهرساز

معماری پایدار در برابر زلزله: طراحی یک مدرسه راهنمایی در تهران

نوری فرد آزاده
فرضیان محمد

نشریه هنرهای زیبا
شماره 36
زمستان 87

در حال حاضر زلزله به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار در مراحل شکل گیری معماری مورد بی توجهی واقع شده است و تمام مسوولیت پایداری ساختمان در برابر زلزله به عهده مهندس سازه می باشد. این امر طراحی ساختمان های پایدار در برابر زلزله را مشکل، پرهزینه، در مواردی غیرممکن می کند. از آنجا که کلیه مسایل یک بنا به عهده مهندس معمار است، لذا پر کردن خلا موجود به عهده او می باشد تا با دید وسیع خود بهینه ترین راه را جهت پایداری ساختمان در زلزله ارایه دهد. بر این اساس هدف اصلی این مقاله تحت عنوان مشارکت طرح معماری با سازه بنا در تمام مراحل طراحی جهت پایداری در برابر زلزله تعریف شده است و محدوده آن با توجه به خلاهای موجود، ساختمان های معمول، با ارتفاع کوتاه تا متوسط و با تکنولوژی رایج کشور را در بر می گیرد. در بخش اول این مقاله تاثیر زلزله در پنج مرحله اصلی شکل گیری معماری به صورت چک لیستی جهت کنترل طرح ارایه شده و در بخش دوم این چک لیست به صورت عملی در طراحی یک مدرسه به کار گرفته شده است. به عنوان نتیجه کار می توان ادعا کرد تنها در صورتی دستیابی به بنایی با بهترین کیفیت های فضایی و بهینه ترین سازه از لحاظ مقاومت در برابر زلزله امکان پذیر است که از مراحل اولیه طراحی تا جزییات اجرایی مشارکت نزدیک بین سازه و معماری وجود داشته باشد