۱۳۹۰-۲-۵، ۰۳:۰۲ عصر
بنای یادبود آرامگاه بوعلی
![[تصویر: 081.jpg]](http://www.hamedan.ir/Hamedan/Fa/Images/Hamedanimg/081.jpg)
آرامگاه بوعلی در میانه میدانی به همین نام واقع است. میدانی بیضوی، با درختان چنار کهنسال، باغچه های موزون، بنای زیبا و تندیسی که معرف این میدان است، تفرجگاه زیبایی را بوجود آورده است، که چون نگینی در قلب این شهر کهن می درخشد. شهرهای مهم جهان، معمولاً هر یک به قامت بنای یادبوی مشهورند. همدان نیز، حدود 50 سال است که به برج آرامگاه بوعلی، مزیّن و معروف است.
بنای آن آرامگاه تا کنون سه بار نوسازی شده است. مقبره قدیمی آن که در زمان قاجاریه ساخته شده بود، در خور شان و شخصیت علمی این متفکر بزرگ نبود. بنابراین انجمن آثار می ایران، به مناسبت هزارمین سال تولد بوعلی سینا، در سال 1330 تصمیم به تجدید بنای آن گرفت.
طرح و نقشه بنای فعلی، با معماری مهندس هوشنگ سیحون، به سبک معماری قرنی که حکیم درآن می زیسته، از روی قدیمی ترین بنای تاریخ دار الاسلامی، یعنی برج قابوس بن وشمگیر در شهر گنبد کاووس اقتباس شده است.
بنای آرامگاه تلفیقی از دو سبک معماری ایران باستان و ایران بعد از اسلام است، که با بهره گیری از هنر معماری سنتی و شیوه های نوین ، در آن عناصری چون برج، الهام گرفته از برج گنبدقابوس، باغچه ها؛ متاثر از باغ های ایرانی، آب نما؛ الهام گرفته از حوض خانه های سنتی و نمائی با روکار سنگهای حجیم و خشن خارا، که با سنگ گرانیت کوهستان الوند آراسته شده و نمودار کاخ های باستانی ایرانیان است، استفاده شده است. به این ترتیب کار ساخت بنای جدید در سال 1333 هجری شمسی به پایان رسید.
محل فعلی آرامگاه بوعلی، منزل مسکونی ابوسعید دخوک دوست صمیمی بوعلی سینا بوده است، که او نیز در جوار بوعلی مدفون می باشد. در حال حاضر تالار جنوبی آرامگاه موزه، محل نگهداری سکه، سفال، برنز و سایر اشیاء کشف شده زیر خاکی، مربوط به هزاره های قبل از میلاد و دوران اسلامی میباشد و در تالار شمالی، کتابخانه ای مشتمل بر 8000 جلد کتاب خطی و چاپی نفیس ایرانی و خارجی و غرفه هایی مربوط به آثار بوعلی سینا و شعرا و نویسندگان همدانی نگهداری می شود. در غرفه آثار بوعلی، عکسی از جمجمه بوعلی نیز در معرض دید گذاشته شده، که احتمالاً به هنگام تخریب مقبره قدیمی تهیه شده است.
مکمل این بنا، بوستانی است به شکل نیم دایره ، با فضای سبز زیبا. تندیس بوعلی نیز در حالی که کتابی در دست و دو چشم خیره بر افقهای دور دارد، در ضلع شرقی میدان نصب شده است و شاید این شعر خود را بر لب دارد:
دل گرچه در این بادیه ، بسیار شتافت
یک موی ندانست ، ولی موی شکافت
اندر دل من ، هزار خورشید بتافت
آخر به کمال ذره ای ، راه نیافت
بنای آن آرامگاه تا کنون سه بار نوسازی شده است. مقبره قدیمی آن که در زمان قاجاریه ساخته شده بود، در خور شان و شخصیت علمی این متفکر بزرگ نبود. بنابراین انجمن آثار می ایران، به مناسبت هزارمین سال تولد بوعلی سینا، در سال 1330 تصمیم به تجدید بنای آن گرفت.
طرح و نقشه بنای فعلی، با معماری مهندس هوشنگ سیحون، به سبک معماری قرنی که حکیم درآن می زیسته، از روی قدیمی ترین بنای تاریخ دار الاسلامی، یعنی برج قابوس بن وشمگیر در شهر گنبد کاووس اقتباس شده است.
بنای آرامگاه تلفیقی از دو سبک معماری ایران باستان و ایران بعد از اسلام است، که با بهره گیری از هنر معماری سنتی و شیوه های نوین ، در آن عناصری چون برج، الهام گرفته از برج گنبدقابوس، باغچه ها؛ متاثر از باغ های ایرانی، آب نما؛ الهام گرفته از حوض خانه های سنتی و نمائی با روکار سنگهای حجیم و خشن خارا، که با سنگ گرانیت کوهستان الوند آراسته شده و نمودار کاخ های باستانی ایرانیان است، استفاده شده است. به این ترتیب کار ساخت بنای جدید در سال 1333 هجری شمسی به پایان رسید.
محل فعلی آرامگاه بوعلی، منزل مسکونی ابوسعید دخوک دوست صمیمی بوعلی سینا بوده است، که او نیز در جوار بوعلی مدفون می باشد. در حال حاضر تالار جنوبی آرامگاه موزه، محل نگهداری سکه، سفال، برنز و سایر اشیاء کشف شده زیر خاکی، مربوط به هزاره های قبل از میلاد و دوران اسلامی میباشد و در تالار شمالی، کتابخانه ای مشتمل بر 8000 جلد کتاب خطی و چاپی نفیس ایرانی و خارجی و غرفه هایی مربوط به آثار بوعلی سینا و شعرا و نویسندگان همدانی نگهداری می شود. در غرفه آثار بوعلی، عکسی از جمجمه بوعلی نیز در معرض دید گذاشته شده، که احتمالاً به هنگام تخریب مقبره قدیمی تهیه شده است.
مکمل این بنا، بوستانی است به شکل نیم دایره ، با فضای سبز زیبا. تندیس بوعلی نیز در حالی که کتابی در دست و دو چشم خیره بر افقهای دور دارد، در ضلع شرقی میدان نصب شده است و شاید این شعر خود را بر لب دارد:
دل گرچه در این بادیه ، بسیار شتافت
یک موی ندانست ، ولی موی شکافت
اندر دل من ، هزار خورشید بتافت
آخر به کمال ذره ای ، راه نیافت