ایران شهرساز

نسخه‌ی کامل: مدرسه خان - شیراز
شما درحال مشاهده‌ی نسخه‌ی متنی این صفحه می‌باشید. مشاهده‌ی نسخه‌ی کامل با قالب‌بندی مناسب.
مشکل بتوان عنوان کرد که انديشه اسلامی در ايران ابتدا در کداميک از وجوه به فضا و معماری تبديل شد . براحتی نميتوان تکامل و ظهور مقوله هايي چون هندسه ، تعادل ، تقارن ، آب ، نور ، حيات و مرکزيت را بيکديگر تبديل کرد . همه عناصر و شگردها در نهايت هنر و خلاقيت توامان کوشيده اند تا انديشه و تفکر توحيدی و خدای گرايانه ای را در قالب خشت و گل و سنگ و سفال جانی دوباره دهند و به زمان و مکان ترجمه ای کنند خيال انگيز.

مدرسه خان از جمله بناهای مدارس معروف و بزرگ علوم فقهی دوران صفويه می باشد که در محله اسحاق بيگ شيراز واقع گرديده است ؛ اين بنا به همت الله وردی خان افشار والی شيراز و سپه سالار شاه عباس صفوی بنا گذاشته شد ، پس از مرگ ايشان پسرش سردار نامی ايران ، امام قلی خان در سال 1024 هجری قمری کار بنا را به اتمام رسانده ، زير بنای اين محل که به سبک بناهای درون گرا ساخته شده 7686 متر مربع مي باشد که در زمينی به مساحت 5003 متر مربع در دو طبقه بنا گرديده است ، اين بنا دارای يکصد حجره جهت اسکان طلاب بوده که در حال حاضر هفتاد هجره به جای مانده و نيز صحن مدرسه با يک حوض هشت گوش در مرکز و 4 باغچه در چهار طرف آن به همراه درختان نارنج و نخل مزين گرديده است ، طول صحن 51 متر و عرض آن 45 متر می باشد .

سردر ورودی با تزئينات بسيار عالی و ارتفاع چشم گير ، با کاشی های هفت رنگ تزيين شده و گل بوته های روی کاشی ها از جمله شاهکارهای هنر و معماری و کاشی کاری بوده همچنين بالای سردر، يک کتيبه با خط ثلث عالی و با قلم درشت نوشته شده که بيانگر ذوق والای هنر مند ايرانی است .
دالان ورودی مدرسه به شکل هشتی با سقفی که با شکل زيبا به صورت گنبدی با کاشی لاجوردی آبی و گل بوته های زيبا مزين شده است .

در زمان ساخت و تا عصر زنديه در طرفين جبهه غربی مدرسه دو گلدسته بلند آجری با تزيينات و کاشی کاری مفصلی وجود داشته که به دليل مسلط بودن بر ارگ حکومتی کريم خان زند ويران گرديده است ، کاشی کاريهای سقف مدرسه مثل مسجد شيخ لطف الله در اصفهان می باشد ، در حاشيه سقف آيات قرآنی با خط ثلث عالی وجود دارد که در کتيبه آن به سال 1024 هجری قمری نگاشته شده ، بالای دالان ، تالار وسيعی است که روزگاری حکيم ملاصدرا ملقب به صدرالمتألهين فلسفه اشراق در آن تدريس ميکرده است .
در 4 سمت حياط 4 طاق نمای بلند با کاشی کاری مزين شده است که فقط سر در غربی آن به تازگی مرمت گشته است.