ایران شهرساز

حمل و نقل پایدار  (مطالعه موردی؛ كلانشهر شیراز)

علی سلطانی 1 - دانشیار برنامه ریزی و طراحی شهری، دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز
افروز فلاح منشادی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز

سیاست های حمل و نقل پایدار در صدد جستجوی روش هایی است که امکان دسترسی مناسب را برای همه اقشار جامعه فراهم كرده، هزینه های اقتصادی را تعدیل نموده و زمینه آلودگی های زیست محیطی را کاهش دهد. از طرفی دیگر، تجارب کنونی حمل و نقل درون شهری در كشور ما و ادامه روند موجود، قرابت اندكی با چشم انداز حمل و نقل پایدار دارد. «راهبرد حمل و نقل یکپارچه( Integrated Transportation Approach) با هدف یكپارچه سازی و هماهنگ نمودن خدمات جابجایی در راستای دستیابی به آرمان حمل و نقل پایدار پیشنهاد شده است. كلانشهر شیراز امروزه با مشکلات عمده ای در حوزه حمل و نقل درون شهری همچون سهم پایین استفاده از حمل و نقل عمومی، ازدحام ترافیكی روزافزون در بخش مركزی شهر، مصرف بالای سوخت و بروز انواع آلودگی مواجه بوده و به منظور كاهش مشكلات مذكور، طرح ها و اقدامات عملی و نرم افزاری متعددی را تجربه نموده است. پژوهش حاضر به بیان یافته های یک تحقیق مبتنی بر نظرسنجی كارشناسی ( Expert Opinion ) می پردازد که در آن وضعیت جاری شیراز در حوزه حمل و نقل درون شهری و سیاست های اعمال شده با رویکرد یکپارچه سازی بررسی شده است. اطلاعات مورد نیاز از طریق تكمیل پرسشنامه و مصاحبه با مدیران و کارشناسان بخش دولتی و خصوصی )مشاورین( جمع آوری شده و با روش تحلیل چند معیاری سلسله مراتبی ( AHP ) مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که سیاست های جاری

مدیریت شهری شیراز از نظر معیارهای «راهبرد حمل و نقل یکپارچه »، وضعیت مطلوبی ندارد. از دیدگاه کارشناسی، اولویت بندی سیاست های یكپارچه سازی با محوریت توسعه حمل و نقل عمومی و به ترتیب شامل افزایش دسترسی و کارایی اتوبوسرانی در مناطق شهریِ دارای پتانسیل تقاضا، تخصیص بخشی از عواید ناشی از دریافت عوارض شهرداری در بخش حمل و نقل عمومی و ایجاد مسیرهای ویژه اتوبوس در كریدورهای پر تردد و بخش مركزی شهر می باشند.