ایران شهرساز

نسخه‌ی کامل: مدل تصمیم گیری ویکور (Vikor)
شما درحال مشاهده‌ی نسخه‌ی متنی این صفحه می‌باشید. مشاهده‌ی نسخه‌ی کامل با قالب‌بندی مناسب.
روش ویکور (Vikor) حرف اختصاری عبارت صربی Vlse Kriterijumsk Optimizacija Kompromisno Resenje یکی از مدل های پرکاربرد در تصمیم گیری و انتخاب گزینه برتر می باشد.این مدل از سال 1984 بر مبنای روش توافق جمعی و با داشتن معیارهای متضاد تهیه شده و عموما برای حل مسائل گسسته  کاربرد دارد.

 مدل ویکور از سه سطح اصلی تشکیل شده است:
سطح اول موضوع یا هدف مورد مطالعه است
سطح دوم معیارهایی ارزیابی گزینه ها است
سطح سوم گزینه ها می باشد
          در واقع مدل ویکور از طریق  ارزیابی گزینه ها بر اساس معیارها، گزینه ها را اولویت بندی یا رتبه بندی می کند. در این مدل معیارها وزن دهی نمی شوند بلکه معیارها از طریق روش های دیگر ارزیابی می شود و سپس گزینه ها بر اساس معیارها و با ترکیب در ارزش معیارها، ارزیابی شده و رتبه بندی می شوند.
        مزیت مدل ویکور در این است که الزاما در این مدل جهت ارزیابی گزینه ها بر اساس معیارها، نیازی به استفاده از نظرات کارشناسان نیست بلکه می توان از داده های خام استفاده کرد. برای مثال در معیار «راه ارتباطی» برای اینکه ارزیابی شود مثلا کدام روستا از شرایط مطلوبی برخوردار است به جای نمره دهی توسط کارشناسان، می توان فاصله راه ارتباطی تا روستا سنجید و آنرا در مدل وارد کرد بدون اینکه نیازی به ارزیابی کارشناسی داشته باشد. این تفاوت اصلی این مدل با روش های تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل شبکه ای می باشد که بر اساس مقایسات زوجی معیارها و گزینه ها طراحی شده بود در حالیکه در این مدل مقایسات زوجی بین معیارها و گزینه ها صورت نمی گیرد بلکه هر گزینه به صورت مستقل بر اساس هر معیار ارزیابی می شود. این ارزیابی می تواند بر اساس داده های خام باشد یا بر اساس نظر کارشناس. بنابراین هدف اصلی این مدل تعیین وزن و ارزش هر گزینه و رتبه بندی آنها است.
       از مدل ویکور در موضوعات مختلف جغرافیا مثل تعیین مکان بهنیه احداث هتل، رتبه بندی شهرها بر اساس خدمات، اولویت بندی الگوهای پراکنش سکونتگاه های شهری، اولویت بندی مناطق نمونه گردشگری  و ... استفاده می گردد.
 
         فایل زیر در قالب پاورپوینت به صورت مختصر این مدل را آموزش داده و مراحل آنرا ذکر کرده است و برای تفهیم مطلب، مثالی نیز به همراه آن ذکر شده است.
        از آنجاییکه مراحل مختلف مدل ویکور، عموما بر اساس محاسبات ریاضی مختلف صورت می گیرد، در برنامه Excel می توان محاسبات آنرا انجام داده و برای آن فرمول های لازم نوشت تا محاسبات آسانتر و سریعتر صورت گیرد. جهت سهولت در انجام کار، فایل Excel محاسبه نمونه گفته شده در فایل پاورپوینت جهت دانلود آورده شده است.

منبع: وبلاگ شناخت اقلیم