ایران شهرساز

نظریه های تبیینی در جغرافیای شهری و برنامه ریزی شهری
نظریه های تبیینی اساس جغرافیای شهری جدید را تشکیل می دهد اما نه همه نگرشهای آن را.نظرییه های تبیینی تشریح ادراکی- شناختی است که به بیان علل و عوامل ساختهای شهری مانند مشابهت ارگانیکی شهرو ساخت اکولوژیک شهرو مدلهای اقتصادی ساخت فضایی و نظریه ی موجی در توسعه ی مادر شهرها و نظریه های مکان گزینی صنعتیو بازارهای زمین شهری ونظریهی توزیع کاربری زمینو تحلیل حوزه های اجتماعی شهرها و غیره می پردازد . نظریه های تبیینی با نام بزرگان جغرافیاو برخی از جامعه شناسان و اقتصاددانان زینت می یابد برای مثال براین بری و رابرت دیکنسون و موت وآلونسو و بل و لاری بورن وچاپین و پترهاگت و دیوید هاروی و رابرت پارک وچنسی هریس و همرهویت و ادوارد اولمن و والتر کریستالرو شوکی و اگوست لوش و غیره.نظریه های تبیینی اغلب حالت کیفی-پویا داردو بیشتر برای ساخت مدلهای آینده نگر به کار گرفته میشود.این نظریه ها از علوم جغرافیاییوجامعه شناسی و اقتصاد و علوم سیاسی تاثیر میپذیردو در واقع حاصل تکامل علمی در قرن بیستم است.بیشتر نظریه های تبیینی از مکتب پوزیتیویسم منطقی منشا می گیرد اما در دو دهه اخیر برخی از این نظریه ها از تفسیرهای مکتب انسان گرایی و مکتب نئومارکسیسم متاثر بوده است. در برنامه ریزی به دو صورت از نظریه های تبیینی استفاده میشود: 1.نظریه های تبیینی پایه و اساسی استوار برای ساخت مدلهای آینده نگر است و در کاربری زمین و اقتصاد ناحیه ای و شبکه بندیهای حمل و نقل و نظایر اینها به کار گرفته میشود. 2.نظریه های تبیینی اندیشه های منسجمی در مورد شهرها فراهم میسازد.
توسط سعیده مرجایی