۱۳۹۰-۲-۲۹، ۱۱:۴۴ عصر
برای احداث یک پارک که درآینده استفاده ازآن مستمرخواهد بود، بهتر است یک برنامه کوتاه مدت، برنامه میان مدت و برنامه دراز مدت در نظر گرفت
یادآوری می کنیم که در امر پارک سازی بی برنامه گی، نهایتا مانع پیشرفت کار، اتلاف وقت و سرمایه می شود. همچنین دوباره کاریها سبب صرف هزینه های بیهوده می گردد
نکات لازم برای طراحی پارکهای شهری و جنگلی (بخش سوم )
یادآوری می کنیم که در امر پارک سازی بی برنامه گی، نهایتا مانع پیشرفت کار، اتلاف وقت و سرمایه می شود. همچنین دوباره کاریها سبب صرف هزینه های بیهوده می گردد
نکات لازم برای طراحی پارکهای شهری و جنگلی (بخش سوم )
در شهر سازی های مدرن قبل از ساختن خیابان های اصلی، فرعی و منازل مسکونی در نقاط عمومی شهر محل پارکها قبلا تعیین می گردد. اطراف مناطق مسکونی همیشه پارک ها ی زیبایی در نظر گرفته می شود. در شهر های در حال گسترش به ناچار باید از مراکز پرجمعیت قدیمی شهر صرفنظر کرد و با رشد شهرها مساحت وسیعی را به تناسب افزایش جمعیت آن منطقه در نظر گرفت. در شماره های گذشته با چگونگی و نکات لازم در طراحی پارکها آشنا شدیم، حال به بررسی عوامل و شرایط زیست محیطی گیاهان و جانوران مورد استفاده در پارک های مناطق مختلف بر اساس درجه حرارت و رطوبت می پردازیم.
شرایط بیولوژیک: دراین مورد ویژه میزان چگونگی امکان همزیستی ( بیوسنوز) گیاهان با هم، جانوران با هم، گیاهان و جانوران با هم بسیار جالب می باشد. اطلاعات لازم درمورد پدیده ی اکولوژیکی نامبرده را می توان از بررسی، مطالعه آمارها و نمونه برداری های معین علمی از گونه های گیاهان و جانوران قبلا به دست آورد. این اطلاعات درکشور ما برای بسیاری از نقاط و استانها خوشبختانه موجود می باشد و سازمان های مسئول می توانند همکاری نموده تا آنها را درصورت لزوم در اختیار طراحان قراردهند. به هر حال طراحان پارک ها و فضای سبز به نحوی اطلاعات لازم را قبلا به دست آورده و با پدیده های مختلف آشنایی پیدا می کنند و باید آنها را در طرح های خود منظور نمایند. در صورتی که به طور معمول بخواهند از گیاهان وارداتی با نیازهای اکولوژیکی ویژه در پارک استفاده نمایند، لازم است که شرایط محیط زیست آنها را یا حداقل مشابه آن را به طور مصنوعی فراهم نمایند. مثلا بسیاری از گیاهان حساس به سرمای مناطق گرمسیری را معمولا در مناطق سردسیری در گلخانه ها و شاسی ها و محل های محفوظ نگهداری می کنند. در این صورت خود گلخانه ها نیز بر حسب بزرگی، کاربرد، درجه حرارت و میزان رطوبت انواع بسیار متفاوتی دارند ( می توان به کتاب های گلکاری و باغبانی مراجعه نمود).
همچنین در صورتی که بخواهند در پارک ها عده ای از جانوران را نیز به منظور تنوع و ایجاد پارک وحش نگهداری کنند، باید اولا با وضع و شرایط محیط زیست آنها و بیولوژی ( روش زندگی ) آنها آشنا بود و ثانیا محیط آنها را با الهام از واقعیت محیط و روش زیست آنها به طور مصنوعی فراهم نمود. یادآوری می کنیم که گاهی نگهداری برخی ار جانوران از جمله پرندگان آبزی مانند اردک، غاز، قو و فلامینگو در پارکها به جذابیت پارک جهت بازدید کنندگان به ویژه کودکان می افزاید ولی باید در این صورت محل زندگی این جانوران در پارک به خوبی طراحی شود.
اخیرا مسئله آمایش خاک برای ایجاد جنگل کاریها، ایجاد فضای سبز و پارک مورد توجه قرار گرفته است که در آن معمولا نقشه های توپوگرافیک، نقشه آب وهوا، نقشه رستنی ها را روی هم قرار داده و در محل تلاقی آنها قطعاتی را که شرایط مختلف در آنها مشترک است، با کدهایی معین می کنند و از آنها برای انتخاب گونه هایی از گیاهان که باید کاشته شود، استفاده کنند.
4) تهیه نقشه و کروکی پارک:
پس از آن که محل پارک به دقت انتخاب شد، باید نقشه آن به صورت کروکی و سپس به صورت نقشه دقیق حداقل با مقیاس 1/200تهیه شده و روی کاغذ رسم گردد.
در روی این نقشه معمولا مکان ساختمان های موجود و لازم، درختان کهنسال و با ارزش، گودیها و برجستگی های زمین، خطوط میزان منحنی و جهات چهارگانه، خیابان های اصلی، فرعی و راههایی که از آنها امکان ورود به پارک وجود دارد، به دقت رسم می شود. وجود نقشه برای مهندسین طراح از این نظر مهم است که تصمیم گیری در یک مساحت وسیع و باز بسیار مشکل است. ولی وقتی نقشه زمین در رویاروی شخصی قرار گرفت، قسمت های مختلف محل نکات، ضعف و قوت، شیبها و امکانات ایجاد خیابان ها، پله ها، سکوها، ساختمان های جدید، گلخانه ها، آب نماها، استخرها، چاهها، چشمه ها، انبار، ساختمان نگهبانی و اطلاعات، مناطق کاشت درخت و چمن، محوطه های گلکاری، مراکز بازی ( مثل گلف، بدمینتون، چوگان و امثال آن، مراکز بازی کودکان، جای کتابخانه، کاپل موزیک و تاسیسات دیگر برای طراح و مجری مجسم می شود..
مهندس طراح باید ابتدا فکر و ابتکار خود را به وسیله مداد روی کاغذ به صورت شماتیک پیاده کند، بعد به تدریج با آوردن جزئیات و استفاده از امکانات همچنین ترکیب آنها نقشه را اصلاح، تکمیل و برای اجرا آماده سازد. تکمیل نقشه ممکن است در چند مرحله صورت گیرد، نهایتا یک طراحی جالب به نامmaster plan یا نقشه کلی برای اجرای تاسیس پارک آماده گردد.
5)تهیه نقشه برق رسانی
برق رسانی یک کار فنی ویژه ای است که برای تهیه آن باید با طراح یا کارشناسان برق مشورت نمود و بعد نقشه کامل برق رسانی را تهیه کرد تا در نقاط مختلف پارک برق مورد نیاز در دسترس باشد. ضمنا بهتر است در شرایط کشور ما پارک ها خود مجهز به ژنراتور برق مستقل باشند تا به هنگام خاموشی، برنامه های پارک متوقف نشود.
6) تعیین پرسنل فنی و اداری
معمولا طراح پارک سازی باید ضمن طراحی پارک، خود به پرسنل فنی و اداری مورد نیاز جهت مدیریت پارک نیز اشاره ای نماید. شایان ذکر است حدود تحصیلات، شغل و مسئولیت آنان را مورد توجه قرار دهد.
7) تهیه برنامه کار با جدول زمانی
برای احداث یک پارک که درآینده استفاده ازآن مستمرخواهد بود، بهتر است یک برنامه کوتاه مدت، برنامه میان مدت و برنامه دراز مدت در نظر گرفت.
* مثلا در برنامه های کوتاه مدت پیاده کردن نقشه ساختمان های ضروری و ساخت در ورودی حصارکشی ( در صورت لزوم ) ساخت خیابان های اصلی و فرعی درجه یک ( بدون تکمیل آنها از نظر پوشش ) کاشت درختان در قسمت هایی از پارک در نظر گرفته شود.
* برنامه های میان مدت، جدول کشی ها، پوشش خیابان ها و راهروها، احداث ساختمان های لازم و تکمیل ساختمان های نیمه کاره، شبکه آبیاری، ایجاد آب نماها و استخر ها، کاشت درختچه ها و غیره به مرحله اجرا در می آید.
* در برنامه درازمدت، تکمیل بقیه تاسیسات پارک، نوآوری، دکوراسیون، نصب تابلوها، تکمیل کاشت درختان و گیاهان وارداتی، کاشت بوته ها و گل های زینتی، ایجاد نقشه گلکاری ها، تکمیل چمن کاری ها، نصب فواره ها، آب نماها و وسایل استراحت مانند: نیمکت ها، وسایل بازی کودکان و غیره به تدریج آماده و قابل بهره برداری می گردد. زمین های ورزش ساخته شود، تغییرات جزیی لازم در پارک انجام گیرد، کافه ها، رستوران ها و کابل موزیک تامین گردد. سنگفرش برخی از محوطه ها و نصب دالها به تدریج و با پیشرفت زمان تکمیل و مهیا گردد.
بهتراست برنامه کار از ابتدا روی جدول و نقشه ای مشخص آورده شود و در اطاق مدیر پارک نصب گردد تا او بتواند مرتب و طبق برنامه پیش بینی شده کارهای برنامه را پی گیری نماید.
یادآوری می کنیم که در امر پارک سازی بی برنامه گی، نهایتا مانع پیشرفت کار، اتلاف وقت و سرمایه می شود. همچنین دوباره کاری ها سبب صرف هزینه های بیهوده می گردد.
گرچه ممکن است در صورت بودن یک برنامه از پیش تعیین شده، باز هم در انجام برنامه ها تاخیری رخ دهد، ولی وجود یک تابلو برنامه ریزی زمانی در جلو چشم مدیر و طراح، بسیار هشدار دهنده بوده و کنترل کار را آسان می نماید.
منبع: سایت شهرداری (سازمان پارکها )
ادامه دارد ...
شرایط بیولوژیک: دراین مورد ویژه میزان چگونگی امکان همزیستی ( بیوسنوز) گیاهان با هم، جانوران با هم، گیاهان و جانوران با هم بسیار جالب می باشد. اطلاعات لازم درمورد پدیده ی اکولوژیکی نامبرده را می توان از بررسی، مطالعه آمارها و نمونه برداری های معین علمی از گونه های گیاهان و جانوران قبلا به دست آورد. این اطلاعات درکشور ما برای بسیاری از نقاط و استانها خوشبختانه موجود می باشد و سازمان های مسئول می توانند همکاری نموده تا آنها را درصورت لزوم در اختیار طراحان قراردهند. به هر حال طراحان پارک ها و فضای سبز به نحوی اطلاعات لازم را قبلا به دست آورده و با پدیده های مختلف آشنایی پیدا می کنند و باید آنها را در طرح های خود منظور نمایند. در صورتی که به طور معمول بخواهند از گیاهان وارداتی با نیازهای اکولوژیکی ویژه در پارک استفاده نمایند، لازم است که شرایط محیط زیست آنها را یا حداقل مشابه آن را به طور مصنوعی فراهم نمایند. مثلا بسیاری از گیاهان حساس به سرمای مناطق گرمسیری را معمولا در مناطق سردسیری در گلخانه ها و شاسی ها و محل های محفوظ نگهداری می کنند. در این صورت خود گلخانه ها نیز بر حسب بزرگی، کاربرد، درجه حرارت و میزان رطوبت انواع بسیار متفاوتی دارند ( می توان به کتاب های گلکاری و باغبانی مراجعه نمود).
همچنین در صورتی که بخواهند در پارک ها عده ای از جانوران را نیز به منظور تنوع و ایجاد پارک وحش نگهداری کنند، باید اولا با وضع و شرایط محیط زیست آنها و بیولوژی ( روش زندگی ) آنها آشنا بود و ثانیا محیط آنها را با الهام از واقعیت محیط و روش زیست آنها به طور مصنوعی فراهم نمود. یادآوری می کنیم که گاهی نگهداری برخی ار جانوران از جمله پرندگان آبزی مانند اردک، غاز، قو و فلامینگو در پارکها به جذابیت پارک جهت بازدید کنندگان به ویژه کودکان می افزاید ولی باید در این صورت محل زندگی این جانوران در پارک به خوبی طراحی شود.
اخیرا مسئله آمایش خاک برای ایجاد جنگل کاریها، ایجاد فضای سبز و پارک مورد توجه قرار گرفته است که در آن معمولا نقشه های توپوگرافیک، نقشه آب وهوا، نقشه رستنی ها را روی هم قرار داده و در محل تلاقی آنها قطعاتی را که شرایط مختلف در آنها مشترک است، با کدهایی معین می کنند و از آنها برای انتخاب گونه هایی از گیاهان که باید کاشته شود، استفاده کنند.
4) تهیه نقشه و کروکی پارک:
پس از آن که محل پارک به دقت انتخاب شد، باید نقشه آن به صورت کروکی و سپس به صورت نقشه دقیق حداقل با مقیاس 1/200تهیه شده و روی کاغذ رسم گردد.
در روی این نقشه معمولا مکان ساختمان های موجود و لازم، درختان کهنسال و با ارزش، گودیها و برجستگی های زمین، خطوط میزان منحنی و جهات چهارگانه، خیابان های اصلی، فرعی و راههایی که از آنها امکان ورود به پارک وجود دارد، به دقت رسم می شود. وجود نقشه برای مهندسین طراح از این نظر مهم است که تصمیم گیری در یک مساحت وسیع و باز بسیار مشکل است. ولی وقتی نقشه زمین در رویاروی شخصی قرار گرفت، قسمت های مختلف محل نکات، ضعف و قوت، شیبها و امکانات ایجاد خیابان ها، پله ها، سکوها، ساختمان های جدید، گلخانه ها، آب نماها، استخرها، چاهها، چشمه ها، انبار، ساختمان نگهبانی و اطلاعات، مناطق کاشت درخت و چمن، محوطه های گلکاری، مراکز بازی ( مثل گلف، بدمینتون، چوگان و امثال آن، مراکز بازی کودکان، جای کتابخانه، کاپل موزیک و تاسیسات دیگر برای طراح و مجری مجسم می شود..
مهندس طراح باید ابتدا فکر و ابتکار خود را به وسیله مداد روی کاغذ به صورت شماتیک پیاده کند، بعد به تدریج با آوردن جزئیات و استفاده از امکانات همچنین ترکیب آنها نقشه را اصلاح، تکمیل و برای اجرا آماده سازد. تکمیل نقشه ممکن است در چند مرحله صورت گیرد، نهایتا یک طراحی جالب به نامmaster plan یا نقشه کلی برای اجرای تاسیس پارک آماده گردد.
5)تهیه نقشه برق رسانی
برق رسانی یک کار فنی ویژه ای است که برای تهیه آن باید با طراح یا کارشناسان برق مشورت نمود و بعد نقشه کامل برق رسانی را تهیه کرد تا در نقاط مختلف پارک برق مورد نیاز در دسترس باشد. ضمنا بهتر است در شرایط کشور ما پارک ها خود مجهز به ژنراتور برق مستقل باشند تا به هنگام خاموشی، برنامه های پارک متوقف نشود.
6) تعیین پرسنل فنی و اداری
معمولا طراح پارک سازی باید ضمن طراحی پارک، خود به پرسنل فنی و اداری مورد نیاز جهت مدیریت پارک نیز اشاره ای نماید. شایان ذکر است حدود تحصیلات، شغل و مسئولیت آنان را مورد توجه قرار دهد.
7) تهیه برنامه کار با جدول زمانی
برای احداث یک پارک که درآینده استفاده ازآن مستمرخواهد بود، بهتر است یک برنامه کوتاه مدت، برنامه میان مدت و برنامه دراز مدت در نظر گرفت.
* مثلا در برنامه های کوتاه مدت پیاده کردن نقشه ساختمان های ضروری و ساخت در ورودی حصارکشی ( در صورت لزوم ) ساخت خیابان های اصلی و فرعی درجه یک ( بدون تکمیل آنها از نظر پوشش ) کاشت درختان در قسمت هایی از پارک در نظر گرفته شود.
* برنامه های میان مدت، جدول کشی ها، پوشش خیابان ها و راهروها، احداث ساختمان های لازم و تکمیل ساختمان های نیمه کاره، شبکه آبیاری، ایجاد آب نماها و استخر ها، کاشت درختچه ها و غیره به مرحله اجرا در می آید.
* در برنامه درازمدت، تکمیل بقیه تاسیسات پارک، نوآوری، دکوراسیون، نصب تابلوها، تکمیل کاشت درختان و گیاهان وارداتی، کاشت بوته ها و گل های زینتی، ایجاد نقشه گلکاری ها، تکمیل چمن کاری ها، نصب فواره ها، آب نماها و وسایل استراحت مانند: نیمکت ها، وسایل بازی کودکان و غیره به تدریج آماده و قابل بهره برداری می گردد. زمین های ورزش ساخته شود، تغییرات جزیی لازم در پارک انجام گیرد، کافه ها، رستوران ها و کابل موزیک تامین گردد. سنگفرش برخی از محوطه ها و نصب دالها به تدریج و با پیشرفت زمان تکمیل و مهیا گردد.
بهتراست برنامه کار از ابتدا روی جدول و نقشه ای مشخص آورده شود و در اطاق مدیر پارک نصب گردد تا او بتواند مرتب و طبق برنامه پیش بینی شده کارهای برنامه را پی گیری نماید.
یادآوری می کنیم که در امر پارک سازی بی برنامه گی، نهایتا مانع پیشرفت کار، اتلاف وقت و سرمایه می شود. همچنین دوباره کاری ها سبب صرف هزینه های بیهوده می گردد.
گرچه ممکن است در صورت بودن یک برنامه از پیش تعیین شده، باز هم در انجام برنامه ها تاخیری رخ دهد، ولی وجود یک تابلو برنامه ریزی زمانی در جلو چشم مدیر و طراح، بسیار هشدار دهنده بوده و کنترل کار را آسان می نماید.
منبع: سایت شهرداری (سازمان پارکها )
ادامه دارد ...