ایران شهرساز

در ارزيابي و انتخاب مكانهاي مناسب براي استقرار تمام كاربريهاي زمين شهري چهار ماتريس مطرح است .

1) ماتريس سازگاري (Compatibilty)

2) ماتريس ظرفيت ( Capacity)

3) ماتريس مطلوبيت (Desirability)

در اين نوع ماتريس دو نوع كاربري مجاور بايد هماهنگ بوده و مزاحمتي براي همديگر بوجود نياورند و حتي در بعضي مواقع به همديگر كمك كنند. براي هر فعاليتي با توجه به خصوصياتش ، حوزه نفوذ و اثر كذاري بايد تعريف گردد . در صورتي فعاليتهامي توانند كنار هم قرار بگيرند كه

- آثار سوءبرهم نداشته باشند

- خارج از حوزه نفوذ ديگري قرار گيرند

در اينصورت كاربريهاي تخصيص يافته سازگار محسوب مي شوند.

در اين نوع ماتريس رابطه بين سايت (زمين ومحل) با نوع فعاليت يا بعبارت ديگر رابطه زمين با كاربري مورد نظر مطرح است . يعني هر زميني براي كار بري ويژه اي مناسب است و هر كار بري زمين خاصي را مي طلبد كه در مكان گزيني مراكز خدمات شهري يك اصل مهم محسوب ميگردد .

مثلا ظرفيت مكاني به عنوان يك اصل اساسي تعيين كننده محدوده سطوح آموزشي خواهد بود.اندازه و ابعاد اين سطوح بايد جوابگوي فعاليتهاي آموزشي ، پرورشي و ورزشي در دو بعد جزئي وكلي باشد. در بعد جزئي ظرفيت واحد آموزشي بايد باتعداد جمعيت استفاده كننده از آن واحد آموزشي و در بعد كلي ظرفيت كل واحدهاي آموزشي منطقه در مقاطع مختلف تحصيلي با جمعيت دانش آموزان آن منطقه متناسب باشد. فضاهاي يك واحد آموزشي در صورتي مي تواند بصورت بهينه مورد استفاده قرار گيرد كه داراي ابعاد و اندازه هاي متناسب با عملكردي كه مورد نظر است باشد. اين ابعاد و اندازه با توجه به ظرفيت واحد آموزشي متفاوت است .در هر ناحيه با توجه به شعاع دسترسي ، تراكم جمعيت دانش آموزي لازم التعليم ، سياست دولت و....مي توان تعداد و ظرفيت مورد نياز مكانهاي آموزشي ، پرورشي و ورزشي را تعيين كرد.اين نواحي معمولاًبه دو قسمت دايره اي و لانه زنبوري تقسيم مي شوند.

ماتريس وابستگي :

اين نوع كاربريها مي توانند بصورت زنجيروار بهم وابسته باشند( درست بر خلاف نوع ناسازگاري كه مي توانند مخالف هم باشند و در كنار هم قرار گرفتنشان ممكن است به همديگر زيان برساند) در اين ماتريس تاكيد بر اين است كه كاربريهابصورت زنجيروار بهم وابسته باشند.