ایران شهرساز

نسخه‌ی کامل: رهيافتي بر نقش موقوفات در ساماندهي فضاهاي شهري (با نگاه ويژه بر موقوفات شهر اصفهان)
شما درحال مشاهده‌ی نسخه‌ی متنی این صفحه می‌باشید. مشاهده‌ی نسخه‌ی کامل با قالب‌بندی مناسب.
رهيافتي بر نقش موقوفات در ساماندهي فضاهاي شهري (با نگاه ويژه بر موقوفات شهر اصفهان)

بمانيان محمدرضا*,بقايي پرهام,اميرخاني آرين
* گروه معماري، دانشکده هنر و معماري، دانشگاه تربيت مدرس، تهران، ايران
موقوفات در تاسيس و تداوم حيات نهادها و مراکز فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي تاثير فراواني داشته و توانسته اند در دوره هاي مختلف تاريخ، منشا حرکت هاي موثري باشند. پيوستگي وقف با اسلام و به عبارتي پشتوانه هاي ديني آن باعث مي شود، که توجه شاياني از سوي جامعه نسبت به آن به عمل آيد. در تاريخ، مدارس علميه، مساجد، تکايا، حسينيه ها و حتي کاروانسراها، حمام ها و بازارچه هاي بسياري ديده مي شود، که محصول وقف هستند. بي ترديد هر يک از اين نهادها و مراکز در شکل گيري نظام فکري و علمي جامعه، نقش حايز اهميتي داشته اند امروزه نيز وقف، خود را به شکل هاي گوناگوني چون تاسيس مدارس، اهداي کتاب به کتابخانه ها و تاسيس مراکز علمي و تحقيقي نشان مي دهد. طبيعي است مطالعه و پژوهش در اين زمينه مي تواند راهنماي مناسبي براي گسترش فرهنگ وقف و سوق دادن امکانات جامعه به سوي فراهم آوردن بسترهاي مناسب آموزشي، تحقيقي و نظاير آن باشد.
در پژوهش حاضر درباره نتايج و آثار وقف به صورت واقعي و عيني بحث مي شود. اين پژوهش که در قالب مطالعه توصيفي و گذشته نگر صورت پذيرفته است، بيانگر آن است که در شهري مانند اصفهان، وقف تا چه اندازه توانسته تاثيرگذار باشد. بديهي است که بپذيريم موقعيت تمامي شهرهاي ايران به دليل حضور و نفوذ بينش ديني با اين مفهوم ديني گره خورده و در نتيجه در هر شهري مي توان آثاري از وقف را در تاسيس و اداره مساجد، مدارس، بيمارستان ها و مواردي از اين دست مشاهده نمود.
كليد واژه: موقوفات، وقف اسلامي، فضاي شهري، اصفهان