ایران شهرساز
مختصري از تاريخچه احداث راه آهن در ايران - نسخه‌ی قابل چاپ

+- ایران شهرساز (https://www.iranshahrsaz.com)
+-- انجمن: چیدمان قدیمی ایران شهرساز (رایگان) (https://www.iranshahrsaz.com/forumdisplay.php?fid=1591)
+--- انجمن: تالار ویژه سایت ایران شهرساز (رایگان) (https://www.iranshahrsaz.com/forumdisplay.php?fid=1)
+---- انجمن: اخبار شهرسازی و معماری (https://www.iranshahrsaz.com/forumdisplay.php?fid=251)
+---- موضوع: مختصري از تاريخچه احداث راه آهن در ايران (/showthread.php?tid=10741)



مختصري از تاريخچه احداث راه آهن در ايران - قاصدک - ۱۳۹۱-۳-۱۷

جالبه دوست داشتید یه نگاه بکنید
http://ttic.ir/1391-01-01-22-33-30/1391-01-01-23-24-35/1607-1391-01-25-10-29-01.html


RE: مختصري از تاريخچه احداث راه آهن در ايران - alireza - ۱۳۹۱-۳-۱۷

راه آهن غيردولتي
راه آهن حضرت عبدالعظيم
درسال 1261 شمسي خط آهني در حدود هشت كيلومتر و بعرض 1000 ميليمتر از تهران به شهرري بوسيله مسيوبواتال فرانسوي كشيده شد كه بعدا امتياز آن به يك كمپاني بلژيكي واگذار گرديد.

[تصویر:  iran-rail-history1.jpg]
راه آهن شركت نفت
شركت سابق نفت نيز براي رفع حوائج خود در محوطه تاسيسات نقت جنوب اقدام باحداث راه آهني نمود كه حدود آن 165 كيلومتر و عرض آن بين خزيمه و مسجد سليمان 760 ميليمتر و درآبادان به 920 ميليمتر مي رسيد. از خصايص لكوموتيوهاي اين راه آهن آن بود كه در موقع سوختن و كار جرقه توليد نمي كردند.
- راه آهن دولتي
راه آهن سراسري
ايجاد راه آهن درايران همواره يكي از آرزوهاي بزرگ و ملي محسوب مي گرديد. و باينكه در حدود نيم قرن كوشش هائي از طرف اولياء امور در انجام اين امر خطير بعمل مي آمد تحقق اين آرزوي ملي تا سال 1306 بطول انجاميد.
[تصویر:  iran-rail-history2.jpg]
در23 مهرماه 1306 اولين كلنگ ساختمان سراسري درتهران محل فعلي ايستگاه تهران برزمين زده شد و ازهمان وقت رسما ساختمان راه آهن از سه نقطه جنوب - مركز - شمال آغاز گرديد و براي اينكه اين امر خطير باسرمايه داخلي و بدون استمداد از بيگانگان انجام يابد و از طرفي تحمل هزينه آن براي ملت ايران طاقت فرسا نباشد، قبل از شروع بساختمان راه آهن بنابفرمان دولت وقت قانون انحصار قند و شكر و چاي را وضع و درنهم خرداد 1304 بتصويب مجلس شوراي ملي رسانيد.
بموجب اين قانون مقررگرديد ازهرسه كيلوقند وشكر دوريال و ازهرسه كيلوچاي شش ريال ماليات اخذ و درآمد حاصله ازآن صرف هزينه ساختمان راه آهن سراسري گردد. راه آهن سراسري در27 مرداد ماه 1317 بپايان رسيده و دوخط شمال و جنوب درايستگاه سميه بيكديگر متصل و درروز سوم شهريورماه 1317 اين خط با تشريفات خاصي رسما افتتاح و بهره برداري آن شروع شد.

راه آهن گرمسار- مشهد
زمانيكه راه آهن سراسري درشرف اتمام بود، وزارت راه مامور ساختمان ساير خطوط گرديد و اولين خطي كه پس از خط سراسري اقدام بساختمان آن گرديد ، خط گرمسار-مشهد است . ساختمان خط مذبور از روز 24 اسفند 1316 آغاز و زيرسازي و ريل گذاري آن تا ايستگاه شاهرود بطول 315 كيلومتر تا سال 1320 باتمام رسيده و بهره برداري از آن شروع شد. ليكن عمليات ساختماني از شاهرود ببعد بعلت بروز جنگ جهاني دوم متوقف گرديد تااينكه بعداز پايان جنگ و رفع محظورات مجددا عمليات ساختماني آن از سال 1326 بوسيله وزارت راه و از اعتبارات سازمان برنامه شروع گرديد و پس از پيشرفت عمليات ساختماني از اسفندماه 1333 ريل گذاري آن بوسيله اداره ساختمان وزارت راه و از هفدهم ديماه 1334 توسط راه آهن دولتي ايران آغاز و درهفدهم ديماه 1335 خاتمه يافت و از همان تاريخ اقدام به قبول بار ازهمه نقاط راه آهن به اين خط گرديد.
راه آهن تهران - تبريز
دومين خطي كه پس ازتكميل راه آهن سراسري اقدام بساختمان آن گرديد، خط تهران - تبريز ميباشد . ساختمان اين خط روز هيجدهم آبانماه 1317 از تهران شروع و تا روز چهاردهم آبانماه 1321 ساختمان و ريلگذاري آن تاميانه خاتمه يافت و بلافاصله بهره برداري ازآن شروع گرديد. ليكن بعلت بروز جنگ دوم جهاني عمليات اين خط نيز متوقف و پس از پايان جنگ مانند خط گرمسار - مشهد عمليات ساختماني آن بوسيله وزارت راه شروع و ريلگذاري آن از ميانه شروع و روز 29 مهر 1335 به ايستگاه مراغه رسيده و از دهم ديماه 1335 بهره برداري از تهران تا مراغه آغاز گردبد.
راه آهن قم -يزد
ساختمان اين خط از نهم آذرماه 1317 از قم شروع و پيش بيني شده بود كه در سال 1321 خاتمه يابد ليكن پس از وقايع 1320 عمليات خط مذبور نيز متوقف گرديد. چون قسمتي از زيرسازي اين خط حاضر و براي ريلگذاري آماده بود در تاريخ 29 فروردين 1326 راه آهن دولتي ايران با مصالح موجود اقدام بريلگذاري از قم بكاشان نموده و در تاريخ 26 ارديبهشت ماه 1328 عمليات ريلگذاري خاتمه يافته و از روز 19 خرداد ماه 1328 بهره برداري آن شروع شد .
تصاويري تاريخي از مراحل احداث راه آهن سراسري

[تصویر:  iran-rail-history3.jpg]
[تصویر:  iran-rail-history4.jpg]
[تصویر:  iran-rail-history5.jpg]