مقبره باباطاهر- همدان - نسخه‌ی قابل چاپ

عارف وارسته باباطاهر همدانی، از شاعران معروف اواسط قرن پنجم هجري ايران و معاصر طغرل بيك سلجوقي بوده است. " بابا " لقبي بوده كه به پيروان وارسته مي داده اند و " عريان " به دليل بريدن وي از تعلقات دنيوي بوده است.

ترانه ها يا دو بیتی های باباطاهر در بحر هزج مسدس محذوف، و به لهجه لري سروده شده است. دو قطعه، چند غزل با لهجه لري، مجموعه كلمات قصار به زبان عربي و كتاب " سرانجام " از آثار ديگر وي است. اشعار او سرشار از معاني دل انگيز و عواطف رقيق است . كتاب سرانجام، شامل دو بخش "عقايد عرفا و صوفيان" و " الفتوحات الرباني في اشارات الهمداني " است.
از خاندان، تحصيلات و زندگي باباطاهر اطلاعات صحيحي در دسترس نيست . اما در سال 447 هجري با طغرل سلجوقي ديدار كرده و مورد احترام او نيز قرار گرفته است و در يكي از دو بيتي هاي مشهورش، سال تولدش را به حروف ابجد گنجانيده كه پس از محاسبه توسط ميرزا مهدي خان كوكب در عهد قاجار، به سال 326 هجري رسيده

است و پس از 85 سال زندگي سراسر عشق و شور وفات يافته است. آرامگاه وي در شمال شهر همدان در ميدان بزرگي به نام وي قرار دارد. بناي مقبره باباطاهر در ادوار گذشته چندين با باز سازي شده است. در قرن ششم هجري برجي آجري و هشت ضلعي بوده است، در دوران حكومت رضا خان پهلوي نيز بناي آجري ديگري بجاي آن ساخته شده بود. درجريان اين بازسازي ، لوح كاشي فيروزه اي رنگي مربوط به قرن هفتم هجري به دست آمد، كه داراي كتيبه اي به خط كوفي برجسته و آياتي از قرآن مجيد است و هم اكنون در موزه ايران باستان نگهداري مي شود.

احداث بناي جديد در سال 1344 شمسي با همت انجمن آثار ملي و شهرداري وقت همدان و توسط مهندس محسن فروغي انجام شده است. در اطراف بناي جديد، فضاي سبز وسيعي احداث شده، كه زيبائي آنرا دو چندان كرده است. برخي از بزرگان و اديباني كه در جوار مزار باباطاهر آرميده اند، عبارتند از : محمد ابن عبدالعزيز از ادباي قرن سوم هجري، ابولفتح اسعداز فقهاي قرن ششم، حاجي ميرزا عل نقي كوثر از دانشمندان قرن سيزدهم و مفتون همدان از شعراي قرن چهاردهم (متولد 1268 در همدان ، متوفي به سال 1330 و
و صاحب ديوان شعر و انسان كامل) اين بناي تاريخي، طي شماره 1780 مورخه 21/2/1376 به ثبت آثار تاريخي و ملي ايران رسيده است.