شهرنشینی و آلودگی هوا در ایران

نگرانی درباره افزایش گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی در سال های اخیر جدی ت شده است. مشکلات آب و هوایی همراه با انباشته شدن آلودگی، بر روی اقتصاد تاثیر می گذارند. رشد شهر و شهرنشینی بارزترین ویژگی تحولات اجتماعی - اقتصادی در دو قرن اخیر بوده است. در حال حاضر نیز رشد شهرها مخصوصا در کشورهای در حال توسعه منجر به شهرنشینی همراه با ضایعات زیست محیطی می شود. در این دوره، شهرنشینی با چنان سرعتی افزایش یافته که بسیاری از فرصت ها را برای ارتقاء کیفیت زندگی به شدت محدود کرده است. نرخ بالای رشد جمعیت و رشد بالای شهر و شهرنشینی و در ادامه آن افزایش تعداد وسایل نقلیه از مواردی هستند که باعث افزایش مصرف انرژی در این کشورها شده است. از این روی تحلیل پیامدهای شهری شدن جامعه ایران از جمله تاثیرات آن بر روی آلودگی هوا که خود عاملی در جهت کاهش کیفیت زندگی در شهرهاست از ضرورت های مطالعات در حوزه اقتصاد و محیط زیست می باشند. این مقاله با استفاده از روش خود رگرسیونی برداری و روش هم انباشتگی یوهانسن - یوسیلیوس اثرات رشد شهر و شهرنشینی را در کنار متغیرهایی همچون مصرف انرژِی و درآمد سرانه بر انتشار آلودگی هوا برای داده های دوره زمانی 1350 - 1386 برگرفته از بانک مرکزی ایران، مرکز آمار ایران و ترازنامه انرژِی وزارت نیرو بررسی و تحلیل می کند. نتایج نشان می دهند که همراه با رشد شهرها و شهرنشینی در ایران تغییرات به سمت مصرف انرژی و آلودگی هوای بیشتر بوده است.