ایران شهرساز
دور زدن معضل ترافیک با دوچرخه - نسخه‌ی قابل چاپ

+- ایران شهرساز (https://www.iranshahrsaz.com)
+-- انجمن: چیدمان جدید ایران شهرساز (https://www.iranshahrsaz.com/forumdisplay.php?fid=1592)
+--- انجمن: دانلودهای شهرسازی و معماری(عضویت طلایی) (https://www.iranshahrsaz.com/forumdisplay.php?fid=1740)
+---- انجمن: طرح،پروژه،نقشه(vip-1) (https://www.iranshahrsaz.com/forumdisplay.php?fid=1747)
+---- موضوع: دور زدن معضل ترافیک با دوچرخه (/showthread.php?tid=9615)



دور زدن معضل ترافیک با دوچرخه - diamond - ۱۳۹۱-۲-۳

این مسکن با این که چند سالی است برای ترافیک سرسام آور پایتخت تجویز شده، اما هنوز زیرساخت های لازم برای اجرای مطلوب و بی نقص آن فراهم نشده است، در چنین شرایطی کارشناسان حوزه حمل و نقل و ترافیک معتقدند این وسیله نقلیه در آینده ای نه چندان دور بار سنگینی را از دوش خیابان های ترافیک زده شهرمان برخواهد داشت.

قدمت ۲ دهه ای دوچرخه در ایران

روزی که برای اولین بار چرخ دوچرخه توسط کارمندان سفارت انگلیس در خیابان های تهران به چرخش درآمد، تهرانی ها با تعجب به این وسیله نگاه کردند چرا که باور نمی کردند انسان بتواند روی دو چرخ تعادل خود را حفظ کند.

حالا با گذشت بیش از ۲ قرن از ورود دوچرخه به ایران، نه تنها بسیاری از کارشناسان حوزه حمل و نقل و ترافیک بلکه مسوولان شهری نیز بتدریج به این نتیجه رسیده اند که برای برون رفت از بحران ترافیک، چاره ای جز روی آوردن به مدل های حمل و نقلی پاک، کم هزینه و قابل دسترس نیست. سابقه احداث مسیر ویژه دوچرخه سواری در کلانشهر تهران به اواسط دهه ۷۰ بازمی گردد؛ همان زمان که مسیر ویژه دوچرخه سوارها از کوی دانشگاه تهران تا بلوار کشاورز و دانشگاه تهران آماده و اجرا شد، اما به دلایل متعدد مورد استقبال قرار نگرفت و سپس برچیده شد.

اما در رویکردی جدید توسعه مسیرهای دوچرخه سواری از چند سال پیش در مناطق شرقی و غربی شهر مورد توجه قرار گرفت و در این راستا منطقه ۸ به دلیل خیابان های عریض و مسیرهای کم شیب به عنوان یکی از اولین مناطق تهران دارای مسیرهای ویژه، ایستگاه های دوچرخه و همچنین دوچرخه های مخصوص شد.

حالا با گذشت چند سال تعدادی از مناطق شهر از جمله مناطق ۱۲، ۸، ۲۲، ۲۰ و... دارای ایستگاه های کرایه دوچرخه هستند و هر چند شهرداری های مناطق نیز احداث مسیرهای ویژه دوچرخه سواری و راه اندازی ایستگاه های کرایه دوچرخه را در سال جدید نیز دنبال خواهند کرد، اما برخی مشکلاتی که این طرح در اجرا با آن مواجه بوده، توجه مسوولان شهری برای رفع این نواقص را می طلبد.

تجربه دیگر شهرهای دنیا

دوچرخه در بسیاری از کشورهای پیشرفته به عنوان نوعی مد حمل و نقلی مناسب و به صرفه شناخته است، از جمله کشورهای پیشرو در استفاده از دوچرخه به عنوان سیستم درون شهری، می توان چین، هلند، دانمارک، آلمان، انگلستان، کانادا، آمریکا و استرالیا را نام برد.

چین که پرجمعیت ترین کشور دنیاست، بیشترین درصد استفاده از سیستم دوچرخه را نیز بین شهرهای دنیا به خود اختصاص داده است. در شهر شیجیاژوهانگ ۸/۵۵ درصد و در تیجیان ۷/۵۲ درصد از سفرهای داخل شهری توسط دوچرخه انجام می گیرد.

دوچرخه سواری در آمستردام هلند بهترین شیوه حمل و نقل در شهر و جزیی از زندگی مردم این شهر به حساب می آید. دوچرخه در شهر گرونگن، بیش از ۳۸ درصد و در آمستردام ۲۷ درصد از سهم سفرها را به خود اختصاص می دهد.

در آلمان نیز دوچرخه، در شهرهای مینستر، فریبورگ ۲۷ درصد و در مونیخ، برلین و فرانکفورت، بیش از از ۱۰ درصد کل سفرها را به خود اختصاص می دهد.

احداث ۱۰۰۰ خانه دوچرخه تا پایان امسال

امروزه در مدیریت ترافیک شهرهای دنیا توسعه دوچرخه سواری نقش بسیار مهمی دارد به طوری که این امر در بیشتر کشورهای پیشرفته نیز مورد استفاده قرار گرفته است.

نکته: بسته بودن در شیشه ای جایگاه های ویژه کرایه دوچرخه در اکثر ساعات روز، مشخص نبودن مسیرهای ویژه تردد دوچرخه سوارها و جدی گرفته نشدن این حریم از سوی رانندگان خودروها، مهم ترین گلایه های شهروندان علاقه مند به استفاده از دوچرخه در سطح شهر است

دوچرخه نسبت به سایر وسایل نقلیه ارزان تر، پاک تر، کم حجم تر و تعمیر و نگهداری آن آسان تر است و در صورت عمومیت گامی در راه بهبود سلامت جسمی جامعه خواهد بود. برای همین شهرداری تهران از سال ۱۳۸۵ تلاش کرده تا این وسیله نقلیه را نیز وارد چرخه حمل و نقل کند، در این راستا قرار است تا سال آینده تعداد خانه های دوچرخه به یک هزار برسد. دبیر انجمن دوچرخه سواری شهرداری تهران با بیان این که سال ۸۶ بحث های تحقیقاتی در این زمینه در شرکت مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک صورت گرفت و منطقه ۸ به عنوان پایلوت این امر انتخاب شد، توضیح می دهد: تا پایان سال ۸۹ حدود ۱۱۲ کیلومتر مسیر ویژه دوچرخه در شهر تهران احداث شده بود و این در حالی است که با اضافه شدن ۱۳۸ کیلومتر دیگر به این مقدار، هم اکنون شهر تهران دارای ۲۵۰ کیلومتر مسیر ویژه دوچرخه سواری است.

منوچهر دانشمند درخصوص ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری می گوید: گرچه نمی توان یک دوچرخه سوار را محدود به یک مسیر کرد، اما ایجاد مسیرهای ویژه می تواند سهم بسزایی در ایمنی دوچرخه سواران داشته باشد.

وی به روند احداث خانه های دوچرخه پرداخته و از احداث ۱۰۰۰ خانه دوچرخه در سال ۹۱ خبر داده و می افزاید: تا پایان سال ۸۹ تعداد ۶۳ خانه دوچرخه در شهر تهران مورد بهره برداری قرار گرفته که در حال حاضر بالغ بر ۹۰ خانه دوچرخه در سطح تهران قابل بهره برداری است. طبق طرح جامع حمل و نقل و ترافیک تا پایان سال ۹۱ باید ۱۰۰۰ خانه دوچرخه در سطح پایتخت احداث شود.

وی با بیان این که در آینده ای نه چندان دور تهران به شهر دوچرخه سوارها تبدیل خواهد شد، می گوید: در حال حاضر رقمی بالغ بر ۳ هزار دستگاه دوچرخه در شهر تهران فعال هستند که قرار است تا پایان سال ۹۱ این تعداد افزایش قابل توجهی یابد.

تشکری هاشمی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران نیز افزودن دوچرخه به مدهای حمل و نقلی تهران را از اولویت های مهم سال ۹۱ اعلام کرده و در این راستا به تجهیز و توسعه مسیرهای ویژه دوچرخه اشاره می کند.

گلایه شهروندان از برخی مشکلات

این روزها منطقه ۲۲ (شمال غرب تهران) و منطقه ۲۰ (جنوب تهران) مجهز به خطوط ویژه دوچرخه و ایستگاه های دوچرخه شده اند و دیگر مناطق نیز ایجاد این مسیرها را در برنامه دارند.

هر چند طرح استفاده از دوچرخه در حمل و نقل های درون شهری پایتخت کم و بیش مورد استقبال شهروندان و بخصوص جوانان قرار گرفته، اما وجود برخی مشکلات و نواقص زمینه بی انگیزگی علاقه مندان را نیز فراهم آورده است.

بسته بودن در شیشه ای جایگاه های ویژه کرایه دوچرخه در اکثر ساعات روز، مشخص نبودن مسیرهای ویژه تردد دوچرخه سوارها و جدی گرفته نشدن این حریم از سوی رانندگان خودروها به طوری که دوچرخه سوارها هنگام تردد در سطح شهر احساس ناامنی می کنند، از مهم ترین گلایه های شهروندان علاقه مند به استفاده از دوچرخه در حمل و نقل های کوتاهشان در سطح شهر است.

البته موارد دیگری را نیز برای استفاده از دوچرخه آن هم در تهران مطرح می کنند که از جمله می توان به شیب شمالی و جنوبی تهران اشاره کرد که در بعضی مناطق استفاده از این وسیله نقلیه سودمند را مشکل می کند.

منوچهر دانشمند، دبیر انجمن دوچرخه سواری شهرداری تهران در این باره می گوید: اجرای این طرح در مناطق مرکزی تهران با مشکل خاصی مواجه نیست، تنها مشکل موجود، عرض کم برخی خیابان هاست اما در مناطقی مانند ۳ و یک که معابر شیب تندی دارند یا باید از دوچرخه های خاص استفاده شود یا مانند برخی کشورها مسیرها به صورت یکطرفه و موافق شیب باشد.

شاید امروز، جایگزین کردن دوچرخه به جای اتومبیل و موتورسیکلت برای ما غیرقابل تصور باشد، اما شاید در آینده نزدیک روزی فرا برسد که در هر خانه ای یک یا ۲ نفر از اعضای خانواده برای ترددهای شهری خود گزینه دوچرخه را به عنوان وسیله حمل و نقلی پاک، ایمن و ارزان انتخاب کنند، اما این مهم محقق نمی شود مگر این که مسوولان شهری با برنامه ریزی مدونی در این زمینه ضمن فراهم آوردن زیرساخت های لازم، موانع و مشکلات موجود برای نهادینه کردن فرهنگ استفاده از دوچرخه در سفرهای درون شهری را از میان بردارند.

به این ترتیب شاید بتوان به این گزینه حمل و نقلی نیز به عنوان راهکاری به ظاهر کوچک اما تاثیرگذار برای بهبود آلودگی هوا و کاهش بار ترافیک شهر به طور جدی اندیشید.منبع:وبلاگ مدیریت شهری