۱۳۹۱-۱۱-۱، ۰۴:۳۸ عصر
موءلفه های آسایش بصری و نقش آن در مناسب سازی محیط
دکتر اسماعیل صالحی[/b]
چکیده: چگونگی رابطه بصری میان انسان و محیط ، از جمله شرایطی است که در کنار سایر شرایط در ارزیابی کیفیت محیط حائز اهمیت است. به عبارت دیگر در صورتی که مناسب سازی محیطی را به فراهم ساختن مجموع شرایط آسایش حرکتی ، آسایش ، شنیداری ، آسایش بصری ، آسایش اقلیمی ، آسایش اجتماعی و .... تجزیه و تعبیر نمائیم . این مقاله از حیث تبیین اینکه آسایش بصری چه نقشی در مناسب سازی محیط دارد ؟، تهیه وارائه شده است .
در چارچوب مقاله حاضر این مطرح می شود ؛ " هر چقدر انسان بیشتر خود را در خانه حبس کند نیاز کمتری به منابع اطلاعاتی آگاهانه طراحی شده در محیط کالبدی دارد ..... اگر شخص یک بار در محیط گم شدن را تجربه نماید ، اضطراب و حتی وحشتی که به او دست می دهد ، حاکی از این است که توازن و سلامت وجود شخص تا چه اندازه به آشنایی وی با محیط وابسته است ..."
در چارچوب این مقاله هر یک از مولفه های شاخص گونه ذیل و نقش و اهمیت آنها در مناسب سازی محیطی تبیین میشوند :
- آلودگی نمادی (اطلاعات و علائم محیطی )
- آلودگی دیداری (اغتشاش بصری نماها ، حجم وعناصر )
- آلودگی رنگ در محیط های اطراف انسان
- آلودگی نور
1383 توسط نگارنده این مقاله مورد بررسی نظری و – مولفه های مزبور در فرایند یک پروژه مطالعاتی * در سال 84 تحلیل میدانی قرار گرفتند و برای ارزیابی فضاهای شهری چک لیستی تهیه و ارائه شد .
کلمات کلیدی فضاهای شهری ، آلودگی نمادی ، آلودگی دیداری ، آلودگی رنگ ، آلودگی نور
• مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی معماری و شهرسازی وزارت مسکن و شهرسازی (پروژه مطالعاتی ضوابط ایمنی فضاهای شهری و .... )
*
مقدمه
این مقاله بخشی از یک پروژه تحقیقاتی موسوم به " تدوین ضوابط ایمن سازی فضاهای شهری " که با هدف کاهش شرایط جرم خیزی فضاهای شهری به سفارش دبیرخانه شورای عالی شهر سازی و معماری ایران در مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی معماری و شهرسازی در طی سالهای 1383 و 84 توسط مولف این مقاله تهیه شده است .
در این چارچوب فرایند هفت مرحله ای روش علمی با طرح یک پرسش آغازین به شرح ذیل آغاز گردید :«عوامل محیطی موثر در پیدایش ناهنجاری رفتاری در فضاهای شهری کدامند ؟»
پس از تبیین مسئله تحقیق ، در مرحله دوم از روش علمی تحقیق ، " مطالعات اکتشافی " نظریات و تحقیقات قبلی مورد بررسی قرار گرفت. و بر این اساس، چهارچوب نظری مطالعه با استفاده از نظریان مطرح شده، تدوین شد . و متعاقبا در مرحله چهارم " مدل تحلیلی تحقیق " (CPTED) ساخته شد. در این مدل "آسایش بصری " به عنوان یکی از مولفه های موثر در ناهنجاری رفتاری مورد توجه واستنتاج قرار گرفت که خود واجد چهار دسته شاخص می گردید .
بدین ترتیب در مراحل بعدی مطالعه (شامل مرحله مشاهده و مرحله تحلیل اطلاعات ) روائی و اعتبار شاخصهای مزبور در کنار دیگر شاخصهای مطالعه در قالب مطالعه موردی ( در دوازده فضای شهری – تهران )مورد بررسی قرار گرفتند . در این مقاله پس از تبیین نظری موضوع در پایان نتایج کلی بررسی های ذیربط مطالعه موردی نیز ارائه می شود .
آسایش بصری برای سکونت و زندگی ، شهر » آسایش بصری از مولفه های مهم و اساسی محیط های انسان ساخت امن محسوب می شود ، چرا که خانه ای است ، بزرگ وهمان گونه که خانه باید از صفات و مزایایی برخوردار باشد تا سکونت و زندگی را مطلوب و آسایش بخش سازد ، شهر نیز باید دارای کیفیات و ویژگیهایی برای تامین آسایش ، راحتی و امنیت باشد . همچنین شهر مانند خانه باید محیطی گرم و صمیمی و دلپذیر باشد تا امکان زندگی مطلوب را فراهم سازد. نتایج بررسی های به عمل آمده متعدد حاکی از وجود همبستگی آماری میان فراوانی انحرافات و ناهنجاری های رفتاری با انواع آلودگی های محیطی و بصری دارند . فرضیه این مطالعه این است که آلودگی رفتاری گرایش به چسبندگی مکانی و زمانی آلودگی های محیطی ( اعم از آلودگی بصری ) دارند .
در مقابل ، آسایش بصری را می توان برای مکان هایی توصیف نمود که این مکانها به علت کمیت و کیفیت مطلوب اطلاعات و شرایطی که ارائه می دهد به نحو سالمتر ، ایمنتر و مطلوب تری مورد استفاده واقع شده و نظارت های رسمی و یا اجتماعی بالاتری را نیز از این حیث همراه دارند .
مولفه های شاخص گونه مورد نظر در این خصوص ، شامل محورهای زیر می شوند :
1- آلودگی نمادی (اطلاعات محیطی ) و خوانایی
2- /الودگی دیداری (اغتشاش بصری )
3- آلودگی رنگ (کاربرد نا مطلوب رنگ ها در فضاهای شهری )
4- آلودگی نور ( تاریکی )
5- آلودگی نمادی ( اطلاعات و علائم محیطی ) و خوانایی
لینک دریافت اصل مقاله:
http://www.armanshahr.org/file_dl.php?id=162&n=1
دکتر اسماعیل صالحی[/b]
چکیده: چگونگی رابطه بصری میان انسان و محیط ، از جمله شرایطی است که در کنار سایر شرایط در ارزیابی کیفیت محیط حائز اهمیت است. به عبارت دیگر در صورتی که مناسب سازی محیطی را به فراهم ساختن مجموع شرایط آسایش حرکتی ، آسایش ، شنیداری ، آسایش بصری ، آسایش اقلیمی ، آسایش اجتماعی و .... تجزیه و تعبیر نمائیم . این مقاله از حیث تبیین اینکه آسایش بصری چه نقشی در مناسب سازی محیط دارد ؟، تهیه وارائه شده است .
در چارچوب مقاله حاضر این مطرح می شود ؛ " هر چقدر انسان بیشتر خود را در خانه حبس کند نیاز کمتری به منابع اطلاعاتی آگاهانه طراحی شده در محیط کالبدی دارد ..... اگر شخص یک بار در محیط گم شدن را تجربه نماید ، اضطراب و حتی وحشتی که به او دست می دهد ، حاکی از این است که توازن و سلامت وجود شخص تا چه اندازه به آشنایی وی با محیط وابسته است ..."
در چارچوب این مقاله هر یک از مولفه های شاخص گونه ذیل و نقش و اهمیت آنها در مناسب سازی محیطی تبیین میشوند :
- آلودگی نمادی (اطلاعات و علائم محیطی )
- آلودگی دیداری (اغتشاش بصری نماها ، حجم وعناصر )
- آلودگی رنگ در محیط های اطراف انسان
- آلودگی نور
1383 توسط نگارنده این مقاله مورد بررسی نظری و – مولفه های مزبور در فرایند یک پروژه مطالعاتی * در سال 84 تحلیل میدانی قرار گرفتند و برای ارزیابی فضاهای شهری چک لیستی تهیه و ارائه شد .
کلمات کلیدی فضاهای شهری ، آلودگی نمادی ، آلودگی دیداری ، آلودگی رنگ ، آلودگی نور
• مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی معماری و شهرسازی وزارت مسکن و شهرسازی (پروژه مطالعاتی ضوابط ایمنی فضاهای شهری و .... )
*
مقدمه
این مقاله بخشی از یک پروژه تحقیقاتی موسوم به " تدوین ضوابط ایمن سازی فضاهای شهری " که با هدف کاهش شرایط جرم خیزی فضاهای شهری به سفارش دبیرخانه شورای عالی شهر سازی و معماری ایران در مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی معماری و شهرسازی در طی سالهای 1383 و 84 توسط مولف این مقاله تهیه شده است .
در این چارچوب فرایند هفت مرحله ای روش علمی با طرح یک پرسش آغازین به شرح ذیل آغاز گردید :«عوامل محیطی موثر در پیدایش ناهنجاری رفتاری در فضاهای شهری کدامند ؟»
پس از تبیین مسئله تحقیق ، در مرحله دوم از روش علمی تحقیق ، " مطالعات اکتشافی " نظریات و تحقیقات قبلی مورد بررسی قرار گرفت. و بر این اساس، چهارچوب نظری مطالعه با استفاده از نظریان مطرح شده، تدوین شد . و متعاقبا در مرحله چهارم " مدل تحلیلی تحقیق " (CPTED) ساخته شد. در این مدل "آسایش بصری " به عنوان یکی از مولفه های موثر در ناهنجاری رفتاری مورد توجه واستنتاج قرار گرفت که خود واجد چهار دسته شاخص می گردید .
بدین ترتیب در مراحل بعدی مطالعه (شامل مرحله مشاهده و مرحله تحلیل اطلاعات ) روائی و اعتبار شاخصهای مزبور در کنار دیگر شاخصهای مطالعه در قالب مطالعه موردی ( در دوازده فضای شهری – تهران )مورد بررسی قرار گرفتند . در این مقاله پس از تبیین نظری موضوع در پایان نتایج کلی بررسی های ذیربط مطالعه موردی نیز ارائه می شود .
آسایش بصری برای سکونت و زندگی ، شهر » آسایش بصری از مولفه های مهم و اساسی محیط های انسان ساخت امن محسوب می شود ، چرا که خانه ای است ، بزرگ وهمان گونه که خانه باید از صفات و مزایایی برخوردار باشد تا سکونت و زندگی را مطلوب و آسایش بخش سازد ، شهر نیز باید دارای کیفیات و ویژگیهایی برای تامین آسایش ، راحتی و امنیت باشد . همچنین شهر مانند خانه باید محیطی گرم و صمیمی و دلپذیر باشد تا امکان زندگی مطلوب را فراهم سازد. نتایج بررسی های به عمل آمده متعدد حاکی از وجود همبستگی آماری میان فراوانی انحرافات و ناهنجاری های رفتاری با انواع آلودگی های محیطی و بصری دارند . فرضیه این مطالعه این است که آلودگی رفتاری گرایش به چسبندگی مکانی و زمانی آلودگی های محیطی ( اعم از آلودگی بصری ) دارند .
در مقابل ، آسایش بصری را می توان برای مکان هایی توصیف نمود که این مکانها به علت کمیت و کیفیت مطلوب اطلاعات و شرایطی که ارائه می دهد به نحو سالمتر ، ایمنتر و مطلوب تری مورد استفاده واقع شده و نظارت های رسمی و یا اجتماعی بالاتری را نیز از این حیث همراه دارند .
مولفه های شاخص گونه مورد نظر در این خصوص ، شامل محورهای زیر می شوند :
1- آلودگی نمادی (اطلاعات محیطی ) و خوانایی
2- /الودگی دیداری (اغتشاش بصری )
3- آلودگی رنگ (کاربرد نا مطلوب رنگ ها در فضاهای شهری )
4- آلودگی نور ( تاریکی )
5- آلودگی نمادی ( اطلاعات و علائم محیطی ) و خوانایی
لینک دریافت اصل مقاله:
http://www.armanshahr.org/file_dl.php?id=162&n=1
برهوتشان را آباد می کنیم...باشد تا شهر درونمان آرام گیرد!!
