امتیاز موضوع:
  • 38 رأی - میانگین امتیازات: 2.29
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
آشنایی با سبک های معماری ایران
#1
معماری ایران دارای ۶ دوره می باشد:
پیش از اسلام: ۱-پارسی ۲- پارتی
پس از اسلام:
۱-خراسانی ۲- رازی ۳-آذری ۴-اصفهانی- معرفی شیوه خراسانی:
این شیوه از معماری ایران پرداخت شده سبک پارتی می باشد و کلیه اصول معماری ایران را دارا می باشد و ویژگی های عمده این سبک عبارتند از:
۱- سادگی در طراحی
۲- پرهیز از بیهودگی
۳- مردم واری
۴- استفاده از مصالح بوم آورد
۵- درون گرایی
- ویژگی های سبک خراسانی:
۱- مساجد سبک خراسانی غالبا به شیوه شبستانی ساخته می شوند زیرا الگوی آنها مسجد پیامبر در مدینه النبی بوده است.
۲- از نظر نیارشی معماری شیوه خراسانی مشابه شیوه پارتی بود که اصلی ترین ویژگی های آن عبارتند از:
الف: در این شیوه نیز از چفدهای مازه دار(بیز یا مرغانه ای)استفاده می شد،با این تفاوت که بلندای چفدها را کمتر می گرفتند . به حدی که درگاه کمی بلندتر از قد انسان بود.
ب :طاق ها غالبا طاق آهنگ با چفدهای مازه دار بود.هنوز از طاق چهار بخش و یا کلنبو استفاده نمی شد.
ج : ارتفاع ساختمان از هر دوره قبل و بعد آن کوتاه تر بود.
۳- پلان ها و نماهای این دوره بسیار ساده بودند و تمامی مصالح به کار رفته از مصالح ساده (خشت و آجر) و بوم آورد بوده است.
- مهمترین آثار معماری شیوه خراسانی:
- مسجد شوش
- مسجد جامع فهرج
- مسجد تاریخانه دامغان
- اصل مسجد جامع اصفهان
- مسجد جامع اردستان
- مسجد جامع نایین
- مسجد جامع نیریز
- مسجد جامع عتیق شیراز
- مسجد جامع ابرقو
- مسجد جامع میید
- ارگ بم در کرمان
- رباط ماهی یا چاهه در سرخس
معرفی شیوه رازی:
این شیوه از معماری ایران از دوره سامانیان ،شروع می شود و شامل حکومت آل زیار ،آل بویه ،دیلمیان،سلجوقیان،اتابکان و خوارزمشاهیان و تا دوره مغول (ایلخانی)ادامه دارد،بی نظیرترین شیوه معماری ایران است زیرا نعزکاری شیوه پارسی ،شکوه شیوه پارتی و دقت شیوه خراسانی با هم در این شیوه پدیدار می شوند.
آغاز این کار در شمال ایران بوده اما در شهر ری پا گرفته است و بهترین ساختمانهای در این شهر ساخته شدند(در کتاب ۷ اقلیم آمده است که این شهر دارای ۶ مدرسه و خانقاه ،۴۰۰ حمام ،۱۷۰۰ مناره،۱۵۰۳۵ یخچال،۴۵۰ عطارخانه،۱۷۰۰ قنات جاریه،۹۶ محله که در هر محله ای ۴۶ کوچه و در هر کوچه ۱۰۰۰ خانه بوده و به عنوان لقب عروس دنیا ملقب گشته است) گرچه در پی غارت شهر توسط محمد غزنوی از میان رفته اند.
اوج آن در دوره سلجوقی بوده است.چون اولین بناها در شهر ری (راز) احداث گردیده است به سبک رازی معروف است.از مهمترین تغییرات این سبک حذف فضای شبستانی و ستون های آن و احداث ایوان،گنبد با پلان ۴ ایوانی می باشد.
- ویژگی های سبک رازی:
۱- تنوع پلانها( استفاده از فرم های مدور،۸ ضلعی و استوانه)
۲- استفاده از فرم های متنوع گنبد و دستیابی به شیوه های جدید اجرای گنبد.
۳- ساخت انواع گنبد دو پوسته برای اولین بار
۴- استفاده از انواع چفدها مانند چفد مازه دار (جناقی)
۵- استفاده از انواع روش های پوشش طاق (مانند طاق چهار بخش و کلنبو،تاق چهار ترک)
۶- اوج استعلای هنر آجرکاری و استفاده از آجرهای مرغوب و ساخت انواع گره چینی های آجری و گره سازی با آجر و کاشی (معلقی)و به کار گیری کتیبه در نما با استفاده از خطوط صاف و شکسته(کوفی بنایی)
۷- استفاده از هنر گچ بری و استفاده از انواع تزئینات گچی در تزئینات بناها.
۸- شروع استفاده از کاشی در تزئینات (البته به صورت کاشی معرق آن هم به صورت یک نگین در قلب گره چینی)
۹- حضور عملکردهای جدید در معماری (مانند مقبره ها،مدارس،کاروانسراها ،پل ها و …)
۱۰- احداث ایوان در مساجد و شروع ساخت مساجد چهار ایوانی و منار سازی.
۱۱ – احداث ساختمان از پای بست با مصالح مرغوب و افزایش ارتفاع بنا.
۱۲- اجرای همزمان نما و دیوار
۱۳ رشد شهر در بخش ربض (ربض به خانه های خارج شهر اطلاق می شد که در داخل حصار اصلی قرار نداشت)
- آثار مهم شیوه رازی:
- مقبره امیر اسماعیل سامانی در بخارا
- گنبد قابوس در گرگان
- مقبره خواجه اتابک(برغوج(بزقش))
- آرامگاه ارسلان جاذب در مشهد
- بقعه دوازده امام یزد
- گنبد سرخ مراغه
- گنبد کبود مراغه
- گنبد علویان در همدان
- برج لاجیم در مازندران
- برج رسکت در مازندران
- برج رادکان در مازندران
- برج های خرقان در قزوین
- برج مهماندوست در دامغان
- برج علاءالدین تکش در ورامین
- مسجد جامع اصفهان
- مسجد برسیان در اصفهان
- مسجد جامع اردستان
- مسجد جامع زواره
- مسجد جامع قزوین
- مسجد جامع ساوه
- مسجد جامع گلپایگان
- حرم حضرت عبدالعظیم
- رباط شرف(کاروانسرای شرف) در سرخس
- پل شهرستان در اصفهان
معرفی شیوه آذری:
شیوه معماری آذری در دو دوره تقسیم بندی می شود:
دوره آذری اول:به دوره حکومت ایلخانان در ایران که پس از حمله مغول با حکومت هلاکوخان شروع می شود و حدود هشتاد سال با قدرت و بیست سال ،با ضعف و زبونی ایلخانان طی می شود و در نهایت با یورش تیمور به ایران ،به طور کامل از بین میرود.
(در این دوره پایتخت اول ایران شهر مراغه و سپس تبریز و در نهایت شهر سلطانیه بوده است.)
دوره آذری دوم: از به تصرف در آمدن ایران توسط تیمور و حکومت جانشینان وی که عده ای هم عصر با تیمور در قسمت هایی حکومت کردند بوده است.
(پایتخت ایران در این دوره شهرهای سمرقند و هرات بوده است)
(در دوره دوم معماران بزرگی چون قوام الدین شیرازی و پسرش غیاث الدین و زین العابدین شیرازی در خراسان به کار گمارده شده و سازنده شاهکارهای بزرگی بوده اند.)
- ویژگی های سبک آذری:
۱- جدا شدن تزئینات از ساختار اصلی دیوار(در این دوره تزئینات به صورت نما سازی به بدنه خشتی وآجری اضافه می شود.)
۲- به علت ویرانی های فراوانی که قوم مغول به جا گذاشته بود ، شتاب زیادی در ساختمان سازی وجود داشت که از این رو به پیمون بندی و بهره گیری از عناصر یکسان روی آوردند.
۳- کم شدن مصرف میزان آجر در نما و جایگزین شدن کاشی و سفال مهری(سفال با نگاره برجسته) به جای آن به خصوص در نقاط مهم بنا(ایوان،گنبد و…).
۴- استفاده فراوان از کاشی تراش (معرق) در دوره اول و کاشی خشت و کاشی هفت رنگ در دوره دوم.
۵-استفاده فراوان از گره سازی با آجر و کاشی (معلقی) و زیاده روی در به کارگیری تزئینات از ویژگی های سبک آذری است.
۶- ساخت بناها با اندازه های بزرگ همچون گنبد سلطانیه در زنجان،مسجد علیشاه تبریز در دوره اول و در دوره دوم ساخت ارسن ها (مجموعه های شهری) بیشتر از قبل شد.
۷- استفاده از انواع نقشه با حیاط (میانسرای)چهار ایوانی.
۸- استفاده از هندسه و تنوع طراحی در تهرنگ ساختمان که در “نهاز” (بیرون زدگی) در کالبد و “نخیر” (تو رفتگی) در کالبد نمایان شد.
۹-استفاده از چفد کلیل آذری برای اولین بار.
۱۰- استفاده از چفد پنج و هفت برای پوشش درگاه.
۱۱- ساخت گنبد دو پوسته مرتفع به کمک دیوارهای خشخاشی بر روی گریو و اربانه (استوانه زیر گنبد که از گریو کوتاه تر است).
۱۲- پیدایش گنبدهای سه پوسته در دوره دوم مانند گنبد آرامگاه گوهر شاد در هرات.
۱۳- توجه به نمای خارجی ساختمان ها و استفاده از حجم های برونگرا به خصوص در دوره آذری دوم( تیموری)
- آثار مهم شیوه آذری:
- شنب غازان
- ربع رشیدی
- رصدخانه‌ی مراغه
- گنبد سلطانیه یا مقبره‌ی اولجایتو در زنجان
- مسجد علیشاه تبریز
- مسجد کبود تبریز
- مسجد جامع ورامین
- مسجد جامع یزد
- مسجد میر چخماق یزد
- مسجد بی بی خانم سمرقند
- مسجد میدان یا میر عماد کاشان
- مجموعه بناهای آستان قدس رضوی
- مسجد و مناره کالیان در بخارا
- مسجد و مدرسه طلایی کاری در سمرقند
- مجموعه شیخ عبدالصمد نطنز
- ارسن شیخ احمد جام در مشهد
- بخشی از ساختمانهای ارسن بسطام
- مجموعه آرامگاههای شاه زند در سمرقند
- مقبره‌ی شیخ صفی الدین اردبیلی
- مقبره ی شاه نعمت‌الله ولی در ماهان کرمان
- آرامگاه گوهر شاد هرات
- گور امیر در سمرقند
- بقعه ‌هارونیه در توس
- مزار شیخ احمد جام در تربت جام
- مقبره‌ی سلطان بخت آغا در اصفهان
- خانقاه زین الدین در بخارا
- مدرسه غیاثیه خرگرد در خواف
- مدرسه الغ بیگ در بخارا
- مدرسه میر عرب در بخارا
- مدرسه‌ی امامی اصفهانی
- زندان اسکندر یا مدرسه‌ی ضیاییه در یزد
- کاروانسرای انجیره در جاده یزد – طبس
-کاروانسرای چهار آباد درجاده‌ی نطنز – اصفهان
- منارجنبان
معرفی شیوه اصفهانی:
این شیوه معاری ایران نیز دارای دو دوره می باشد:
۱- دوره اول از زمان قراقویونلوها تا پایان دوره حکومت محمدشاه قاجار که مهمترین دوره مربوط به صفویان می باشد.
۲- دوره دوم که دوره پسرفت (انحطاط) شهرت دارد از زمان افشاریان شروع می شود و در واقع از زمان محمد شاه قاجار انحطاط کامل شروع می شود به گو نه ای که نمی توان شیوه خاصی را جایگزین اصفهانی کرد.
ویژگی های شیوه اصفهانی:
۱- ساده شدن طرح ها که در بیشتر ساختمانها و فضاها یا چهار پهلو (مربع) هستند یا مستطیل.
۲- در شیوه آذری با به کار گیری یک هندسه قوی ،طرح های پیچیده ای ساخته شدند اما در شیوه اصفهانی ،هندسه ساده و شکل ها و خط های شکسته بیشتر به کار رفت.
۳- در پلان ساختمان ها پیش آمدگی و پس رفتگی کمتر شد ،ولی از این شیوه به بعد ساخت گوشه های پخ در ساختمان رایج تر شد.
۴- پیمون بندی و بهره گیری از اندام ها و اندازه های یکسان دنبال شد.
۵- سادگی در بناها هم آشکارتر شد.
۶- ضعیف شدن کیفیت ساختمانهای بنا مثلا استفاده از آجر آبساب به جای آجر آبمال و پیش بر
۷- جایگزین شدن بیشتر کاشی هفت رنگ و خشت به جای کاشی معرق
۸- استفاده فراوان از تزئینات گچی ،گچ با آینه (در دوره قاجار)
- آثار مهم معماری شیوه اصفهانی:
- کاخ چهلستون(عالی قاپو) در قزوین
- میدان نقش جهان اصفهان
- مسجد امام اصفهان
- مسجد شیخ لطف الله اصفهان
- مسجد حکیم اصفهان
- مسجد هارون ولایت در اصفهان
- مسجد علی در اصفهان
- مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان
- مدرسه خان شیراز
- مدرسه چهار باغ اصفهان
- کاخ عالی قاپو در اصفهان
- کاخ چهلستون اصفهان
- کاخ هشت بهشت اصفهان
- کاخ و باغ فین کاشان(صفوی)
- کاخ خورشید در مشهد
- کاخ صفی‌آباد در بهشهر مازندران
- سر در بازار قیصریه
- مجموعه گنجعلی خان کرمان
- پل الله وردی خان اصفهان
- پل خواجه در اصفهان
- پل رودخانه‌ی کوی
- باغ های اصفهان
- باغ های شیراز
- باغ دولت آباد یزد
- کاروانسرای شبلی در تبریز – میانه
- کاروانسرای خان خوره در شیراز – آباده
- کاروانسرای امین‌آباد در شیراز – آباده
- کاروانسرای ده‌بید در شیراز
- کاروانسرای زین‌الدین در یزد – کرمان
- کاروانسرای زیزه در کاشان – نطنز
- کاروانسرای اقبال در تاکستان – قزوین (دوایوانی)
- کاروانسرای دو کوهک در شیراز – قهلیان (دوایوانی)
- کاروانسرای تینوش در قم – کاشان (چهار ایوانی)
-کاروانسرای سن سان در قم – کاشان (چهار ایوانی)
- کاروانسرای جاکرد در کرمان – مشهد (چهار ایوانی)
- کاروانسرای ریوادوبستان در نائین – اصفهان (چهار ایوانی)
- کاروانسرای کوهپایه در یزد – نائین (چهار ایوانی)
- کاروانسرای دیرگچین در تهران – قم
- کاروانسرای مهیار در اصفهان (چهار ایوانی)
- کاروانسرای شیخ علی خان در اصفهان
- کاروانسرای مادرشاه یا هتل عباسی در اصفهان


منبع: سایت ساینار

آخرین ارسال های من :
پاسخ
 سپاس شده توسط farda ، ایلیا ، 3pi ، Ra na ، M.Noori ، s_kazemi64 ، atelieahjam


پیام‌های داخل این موضوع
آشنایی با سبک های معماری ایران - توسط MHAKBARI - ۱۳۹۱-۵-۳۰، ۰۱:۱۴ عصر

موضوع‌های مشابه…
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  مهم: دانلود رایگان خلاصه پایان نامه-رساله معماری rezahuman9 0 799 ۱۳۹۴-۱۱-۱۹، ۰۸:۱۶ صبح
آخرین ارسال: rezahuman9
  دانلود شیت بندی با فتوشاپ چگونگی شیت بندی طرح معماری atelieahjam 1 4,849 ۱۳۹۳-۱۰-۱۱، ۰۳:۵۲ عصر
آخرین ارسال: atelieahjam
  نمونه سوال امتحان پایان ترم درس آشنايي با معماري جهان نیمسال اول 90-91 MHAKBARI 1 12,035 ۱۳۹۳-۹-۱۶، ۰۹:۵۴ عصر
آخرین ارسال: chrome
  دانلود پاورپوینت آشنایی با معماری اسلامی شیوه خراسانی atelieahjam 1 3,109 ۱۳۹۳-۸-۱۷، ۰۳:۵۶ عصر
آخرین ارسال: atelieahjam
  نگاهی به اصول معماری سبز ALI XxX 1 2,237 ۱۳۹۳-۶-۲۵، ۰۵:۴۶ عصر
آخرین ارسال: atelieahjam
  دانلود پاورپوینت معماری معاصر - معماری فولدینگ - فرشید موسوی atelieahjam 0 3,220 ۱۳۹۳-۵-۲۲، ۰۳:۰۴ صبح
آخرین ارسال: atelieahjam
  دانلود پاورپوینت مبانی نظری تاريخ نگاری انتقادی معماری معاصر ايران atelieahjam 0 2,257 ۱۳۹۳-۵-۲۰، ۱۱:۰۲ عصر
آخرین ارسال: atelieahjam
  طراحی ساختمان ها و سبک معماری های مدرن leila 0 1,670 ۱۳۹۳-۴-۲۱، ۱۱:۲۱ صبح
آخرین ارسال: leila
  لیست پروژ های معماری برای دانشجویان توسط مهندسین سایت saeed nasiri majd 18 12,432 ۱۳۹۳-۲-۲۵، ۱۰:۳۳ صبح
آخرین ارسال: E-sa
  غیر رایگان دانلود پاورپوینت طراحی و اجرای خانه های چوبی atelieahjam 0 1,646 ۱۳۹۳-۲-۵، ۱۱:۴۴ عصر
آخرین ارسال: atelieahjam

پرش به انجمن:


کاربرانِ درحال بازدید از این موضوع: 1 مهمان