عدم استقبال از شهرهای جدید

[b] ناهمگوني در شبكه شهری:

چرا از شهرهای جديد استقبال نمی شود؟[/b]

براي اينكه يك مركز سكونتي فعال جذاب بوجود آوريم بايد عوامل مختلفي مانند مكان شهر (طبيعي و مصنوعي) اشتغال و شرايط اجتماعي شهر جديد را به صورت كامل مورد بررسي قرار داده و ارتباط آنها را با يكديگر درنظر گرفت. در نهايت بايد عنوان شود كه بهترين مكان براي احداث شهرهاي جديد روستا- شهرها و شهرهاي كوچك مي باشند كه امكانات اوليه در آنها موجود مي باشد و تقريبا از امتيازات زيادي نسبت به شهرهاي جديدي كه در اراضي بكر ساخته مي شوند برخوردار مي باشند. در حال حاضر شبكه شهري كشور ناهمگون و شكسته است. هرم شهري و هرم جمعيتي كشور با يكديگر همخواني و تناسب ندارد. هرم جمعيت شهري كشور به نفع شهرهاي بالاي 500هزار نفري و بيشتر و به ضرر شهرهاي متوسط بزرگ (شهرهاي 250هزار الي 500هزار نفر) بوده است. لازم است شهرهاي مياني تقويت گردد. اين امر جز از طريق سرمايه گذاري هاي منطقه اي در خصوص آنها و در مقابل كاهش نقش هاي مذكور و بخصوص تمركززدايي از شهرهاي بزرگ بالاي 500هزار نفر و ممانعت از احداث، گسترش و توسعه شهرهاي جديد در اطراف شهرهاي بزرگ به عنوان يك برنامه ريزي مركزگرا و پرهيز از تبديل بي رويه روستاها به شهرها و تجديد نظر در تعاريف شهر از نظر جمعيتي، اجتماعي، اقتصادي، كالبدي و حقوقي ميسر نيست. چنانچه سياستهاي فوق الذكر عملي گردد مي توان انتظار داشت در افق سال 1400ه. ش شكاف شهرهاي مياني در نظام شهري كشور برطرف و شبكه شهري همگون گردد.

علل عمده عدم موفقيت شهرهاي جديد:

1- فقدان سازماندهي صحيح و منطقي در تصميم گيري و برنامه ريزي براي سرمايه گذاري در شهرهاي جديد.

2- مكان يابي شهرها به طور كلي درست نبوده است. مكان يابي غيرسيستمي و مستقل از مطالعات ملي و منطقه اي نتايج بسيار منفي به بار مي آورد.

3- سياستهاي تعديل اقتصادي (آزادسازي) با توجه به لطمه موثري كه به پيكره اجتماعي و كالبدي شهر و سكونت مي زند در اين امر موثر بوده است.

4- گذشته از پائين بودن قدرت خريد خانوار، در گروه هاي مختلف درآمدي و اجتماعي و بي توجهي به مطلوبيت مصرف كننده سياست قيمت گذاري متفاوت، تبعيضي و ترجيحي مناسب در پيش گرفته نشده است. اين امر مطالعه متمركز و سپس بررسي شهر به شهر را ايجاد مي كند كه تاكنون صورت نگرفته است.

5- توزيع زمين با برنامه توسعه شهري در شهر مركزي و يا ديگر نقاط مرتبط با شهر جديد هماهنگي ندارد. اين امر موجب كاهش تقاضا در شهرهاي جديد شده است.

6- جدا از ناكافي بودن سرمايه گذاري هاي دولتي مديريت بهينه سازي در سطح كلي براي تمام شهرها و در سطح هر شهر خاص وجود نداشته يا كارآمد عمل نكرده است.

7- با اينكه متقاضيان اصلي شهرهاي جديد تعاوني هاي مسكن بوده اند، سازماندهي و كمك هاي لازم براي تصويب و پيشبرد فعاليت تعاوني ها، هم به عنوان يك نيروي اجتماعي و هم به عنوان تكيه گاه صورت نپذيرفته است.