سریع‌تر پایتخت را تغییر دهیم!

اگر آلودگی هوا، یکی از حاد‌ترین مسائل ناشی از تمدن صنعتی نباشد، بی‌گمان از بغرنج‌ترین آنهاست؛ هرچند در حالت عادی، تنها به اثرات بد وارد به انسان توجه می‌شود، این تعریف آلودگی را تنها به این اثرات محدود نمی‌‌کند. مواد نامطلوب می‌توانند بر انسان، گیاه، مواد و اشیا یا محیط زیست جهانی تأثیر گذاشته و یا با مه‌آلود کردن هوا و ایجاد بوهای نامطلوب، جلوه‌های نامناسب پدید آورند.

به گزارش «تابناک»، سالیانه سه میلیون نفر در اثر آلودگی هوا، جان خود را از دست می‌دهند که ۹۰ درصد آنان در کشورهای توسعه یافته است. در برخی کشور‌ها، شمار افرادی که به دنبال همین عامل جان خود را از دست می‌دهند، بیشتر از قربانیان سوانح رانندگی است. این مرگ و میر به طور خاص مربوط به آسم، برونشیت، تنگی نفس و حملات قلبی و آلرژی‌های گوناگون تنفسی است. آلودگی هوا به راه‌های گوناگونی می‌تواند آثار زیانبار درازمدت و کوتاه مدتی بر سلامت انسان‌ها بگذارد.

اما تأثیر آلودگی هوا بر افراد متفاوت است، به گونه‌ای که آسیب پذیری برخی افراد در برابر آلودگی هوا، بسیار بیش از دیگران است، ولی کودکان کم سن و سال و سالمندان، بیش از دیگران از آلودگی هوا آسیب می‌بینند.

در این باره، اسماعیل کوثری، نماینده مردم تهران درباره آلودگی هوا گفته است: آلودگی هوا معضلی نیست که دولت و مجلس بخواهند وارد آن شوند، بلکه این مسئولان استانی هستند که باید وارد عمل شده و در مواقع هشدار، کارهایی چون محدودیت رفت‌وآمد خودرو‌ها را تصویب کنند.

وی افزود: از نظر جغرافیایی، وضعیت تهران به گونه‌ای است که باد‌ها غربی ـ شرقی است و این در حالی است که کارخانه‌ها در غرب تهران هستند و آلودگی آن‌ها به تهران می‌آید، ولی درباره این که باید چه کرد، می‌توان گفت، اختیار دست مسئولان محیط زیست تهران و استانداری و سایر مسئولان است؛ اما پیشنهاد ما این است که اگر پایتخت از تهران منتقل شود، چرا که با این کار، هم از مهاجرت به تهران جلوگیری می‌شود و هم آن که پایتخت جدید را به گونه‌ای می‌توان کنترل کرد که از تمرکز ادارت جلوگیری شود. این در حالی است که هم‌اکنون دست‌کم روزانه دو میلیون نفر از استان‌های دیگر به تهران می‌آیند تا کارهای اداری و شخصی خود را انجام دهند و این خود باعث ایجاد مشکلاتی می‌شود؛ بنابراین، باید راهکار زیربنایی و اساسی و بلند مدت را دنبال کنیم.

این نماینده درباره راهکارهای کوتاه مدت برای رفع این مشکل گفت: کارهای اینچنینی در اختیار مسئولان استانی است؛ بنابراین، ما نیز از آنان بازخواست می‌کنیم که چه کارهایی انجام داده‌اند و چه برنامه‌هایی برای آینده دارند. البته این موضوع نیاز به قانون جدید ندارد، بلکه مسئولان اجرایی و استانی باید دست به کار شوند و امکانات نیز در اختیارشان است.

عضو مجمع نمایندگان تهران گفت: مجمع نمایندگان در گذشته نیز نشست‌هایی در این زمینه داشته و مسئولان نیز توضیحات خود را داده‌اند. اگر نیازی به قانون جدید باشد، دولت نیز باید لایحه و برنامه خود را به مجلس بدهد و مجلس نیز آمادگی دارد تا در این زمینه کمک کند.

کوثری در پاسخ به این پرسش که انتقال پایتخت تا چه اندازه عملیاتی است، گفت: عملا کارهایی در این زمینه انجام نشده؛ اما ما حساسیت داریم. زندگی مردم مهمتر از این است که پایتخت را عوض نکنیم. برخی کشور‌ها چنین کاری را کرده‌اند و نتایج مثبتی گرفته‌اند.

گفتنی است، در سال گذشته، وضعیت آلودگی هوای شهری چون تهران تنها در هفت دهم روزهای سال پاک بوده و در ۵۶٪ روز‌ها در شرایط ناسالم و در ۳۱٪ روز‌ها در شرایط بسیار ناسالم قرار داشت.

بنا بر این گزارش، آلوده‌کنندهایی که ممکن است از منابع طبیعی و یا مصنوعی وارد اتمسفر شود، عبارتند از:

دی‌اکسید گوگرد؛ SO۲ حتی در غلظت‌های بسیار کم، موجب ایجاد واکنش‌هایی در مغز، سیستم گوارش، تحریک چشم، تحریک غشای مخاطی دستگاه تنفس، افزایش مقاومت ریه به جریان هوا، درد در ناحیه سینه، خون‌دماغ، تنگی نفس، افزایش ضربان قلب، افزایش سرعت حرکات تنفسی، پیشرفت بیماری‌های مزمن ریوی به ویژه برونشیت، سرفه و کاهش ظرفیت تنفسی می‌شود.
همچنین خون افرادی که در معرض این گاز قرار گرفته‌اند، نشان می‌دهد که این گاز سنتز DNA (عامل انتقال وراثت) را مختل می‌کند.

اکسیدهای ازت؛ اکسیدهای ازت، مستقیم و غیر مستقیم بر سلامت انسان اثر می‌گذارند. اثر مستقیم آن‌ها بستگی به نوع اکسید دارد، زیرا NO۲ نزدیک به چهار برابر بیشتر از NO سمی است و در غلظت‌های مساوی با CO از آن زیان‌آور‌تر است.