دانلودمقاله:ارزيابي الگوپذيري بافت‌روستايي درطرح‌هادي-مدل تحليل سلسله‌‌مراتبيPDF-8AHP

ارزيابي الگوپذيري استخوان‌بندي بافت‌هاي روستايي ايران در طرح‌هاي هادي، براساس مدل فرايند تحليل سلسله‌‌مراتبي AHP

عنوان (انگلیسی): Evaluation of Rural Structure Patterns in Guide-Plans in Iran: Based on AHP Model
نشریه: پژوهشهاي جغرافياي انساني
شماره: پژوهشهاي جغرافياي انساني (دوره: ۶۷، شماره: )
نویسنده: محمدمهدي عزيزي ، احمد خليلي

چکیده:

با پيدايش نگرش سيستمي به برنامه‌ريزي و تكامل فرايند برنامه‌ريزي، ارزيابي نيز به‌عنوان يكي از اركان مهم اين فرايند مورد توجه و تأكيد قرار گرفت. انتظار بر اين است كه طرح‌هاي هادي روستايي براساس نظم‌دهي كالبدي و عملكردي منظم روستاها تهيه شوند. مقاله حاضر بر آن است تا الگوپذيري استخوان‌بندي در بافت‌هاي روستايي در طرح‌هاي هادي روستايي را در 30 روستاي منتخب از 30 استان كشور مورد ارزيابي قرار دهد؛ كه بدين منظور از مدل فرايند تحليلي سلسله‌مراتبي بهره گرفته شده است. در قالب چارچوب نظري تحقيق، چهار معيار ايجاد، تقويت و تداوم محور اصلي؛ ايجاد شبكه‌اي از مراكز؛ تركيب عملكردها براي ايجاد وحدت فضايي؛ و تنظيم سلسله‌مراتب فضايي، به‌عنوان معيارهايي براي ارزيابي استخوان‌بندي در طرح‌هاي هادي انتخاب گرديدند. زيرمعيارهاي ارزيابي نيز عبارت بوده‌اند: عرض و طول معبر، تجهيز بدنه معبر، تعداد مراكز فرعي، تقويت مركز اصلي، كاربري‌هاي عمومي در استخوان‌بندي، ميان‌كنش فضايي عملكردها، تغيير مقياس از عرصه عمومي به خصوصي و سلسله‌مراتب معابر در كل بافت. نتايج به‌دست آمده نشان داد كه در اين طرح‌ها معيار تقويت محور اصلي در وضعيت مناسبي است؛ اما معيار ايجاد مراكز با زيرمعيارهاي تعداد مراكز فرعي و تقويت مركز اصلي، وضعيت نامطلوبي دارد. معيار تركيب عملكردها با زيرمعيارهاي كاربري عمومي در استخوان‌بندي و ميان‌كنش فضايي عملكردها نيز به لحاظ قرارگيري در مقياس فاصله‌اي داراي وضعيت متوسطي است و زمينه‌هاي تقويت اين معيار نيز اجتناب‌ناپذير مي‌نمايد؛ و معيار سلسله‌مراتب فضايي هم در وضعيت بينابين قرار دارد. با توجه به وجود نقاط قوت و ضعف مختلف در فرايند تهيه طرح‌هاي هادي، و براي تقويت زمينه‌هاي فرايندي و محتوايي در اين زمينه، مي‌توان مواردي را در جهت بهبود وضعيت حاضر و در مسير حركت به سمت وضع مطلوب در نظر گرفت، كه اين خود در قالب جدول، در نتيجه‌گيري مقاله ارائه شده است.
چکیده (انگلیسی):

Parallel to systematic planning, evaluation subject has become a major issue. It is expected that rural guide-plans are prepared based on physical and functional orders. This paper intends to evaluate structural patterns of 30 rural guide-plans in Iran in 30 various provinces, using AHP Model. Within the reseach conceptual framework, four criteria were selected as creation and continuity of major road, creation of a single network of different centers, functions for spatial unity, and spatial hierarchy order. Characteristics of roads, roads facilities, the number of centers, empowerment of major centers, public land uses in rural strtuctures, spatial functions, and changes in public and private spaces and roads hierarchies are among sub-criteria. The research findings showed that the empowerment of major roads is acceptable. However, the creation of centers together with their sub-criteria is not acceptable. The criterion of functions together with its sub- citeria of public land use in structure is, because of their distance scales, on average; therefore, it is necessary to empower this criterion. The criterion of spatial hierarchy is also on average. Considering the positive and negative points in prepation of rural guide-plans, several issues and items can be considered for improving such plans. These recommendations are presented in a table within the conclusion of the paper.

دانلود مقاله:


  iranshahrsaz.com-n8-dr azizi.pdf.zip (اندازه: 383.87 KB / تعداد دفعات دریافت: 97)