عدم مقاوم‌سازی همه مسکن روستایی

در حالی بنیاد مسکن از مقاوم‌سازی مسکن در روستاها خبر می دهد که در روستاهای اهر در آذربایجان شرقی تاپایان سال گذشته حتی یک خانه هم مقاوم سازی نشده بود.


در حالی که بنیاد مسکن از مقاوم سازی بافت های فرسوده در روستاها خبر می دهد اما زلزله اخیر در استان آذربایجان شرقی که تخریب 100 درصدی برخی از روستاها را به دنبال داشته است، موضوع دیگری را نشان می دهد. براین اساس از ابتدا تا پایان سال 90 در روستاهای شهرستان اهر 190 خانه برای نوسازی مراجعه کردند که تنها 2 نفر به بانک معرفی شده اند و در نهایت هیچ یک از آنها به مرحله عقد قراداد نرسیدند.


همچنین در روستاهای شهرستان ورزقان 230 مورد برای دریافت وام قرض الحسنه بازسازی مسکن روستایی به بنیاد مسکن آذربایجان شرقی مراجعه کردند که از میان آنها، 108 پرونده به بانک معرفی شد و 58 پرونده به مرحله عقد قرارداد رسید. در روستاهای شهرستان هریس هم 300 خانه به بنیاد مسکن مراجعه کردند که 158 پرونده به بانک معرفی شد و 150 پرونده به مرحله عقد قرارداد رسید که این ارقام نشان دهنده عدم استقبال روستاییان از تسهیلات مقاوم سازی بنیاد مسکن است.


براساس طرح بنیاد مسکن، خانه های روستایی می توانند با دریافت تسهیلات قرض الحسنه 12.5 میلیون تومانی خانه های خود را مقاوم سازی کنند اما این طرح به جز در برخی از مناطق کشور با استقبال چندانی مواجه نشده است و هنوز هم بخش زیادی از روستاها در کشور نیاز به مقاوم سازی دارند. در کشور ما بیش از 60 هزار روستای بالای 50 خانوار وجود دارد که در حدود 4 میلیون واحد مسکونی در این روستاها با مشکل اساسی فرسودگی و بی دوامی بر اثر حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله روبرو هستند، ضمن آنکه روستاهای کمتر از 50 خانوار شامل طرح بنیاد مسکن نمی شوند!


سال گذشته هم زلزله ای 5 ریشتری مناطقی از کرمان را به لرزه در آورد که به جز کشته شدن یک کودک، تلفاتی به دنبال نداشت. در آن زمان بنیاد مسکن اعلام کرد که به دلیل استفاده از تسهیلات نوسازی و مقاوم شدن خانه ها این زلزله تلفات زیادی نداشته است. این اظهار نظر در حالی است که به گفته برخی از افراد بومی در منطقه، عمده ساکنان این بخش از کرمان، کپرنشین هستند و اصولا خانه چندانی در این منطقه وجود ندارد که بر اثر زلزله تخریب شود.


البته نمی توان اقدامات نوسازی بنیاد مسکن را نادیده گرفت اما شرایطی که در بازپرداخت وام وجود دارد، اجازه استقبال چندانی را به روستاییان به خصوص در مناطق محروم نمی دهد. زیرا بازپرداخت این تسهیلات ماهیانه 100 هزار تومان است که پرداخت آن از توان روستاییان این مناطق که عمده درآمد آنها از کشاورزی به دست می آید، خارج است.


موضوع دیگر، میزان کم تسهیلات ارایه شده به روستاییان است، زیرا در حال حاضر و با افزایش قیمت مصالح ساختمانی نمی توان با 12.5 میلیون تومان خانه ساخت، ضمن آنکه روستاییان در بخش های محروم جامعه هم توانایی افزایش این رقم را از دارایی های خود ندارند. همچنین هزینه حمل و نقل مصالح ساختمانی در روستاها بیشتر از شهرها است و این موضوع قیمت نهایی ساخت مسکن در روستاها را افزایش می دهد، ضمن آنکه علاوه براینها یک روستایی باید هزینه ای را هم برای تخریب مسکن قبلی بپردازد که همه این عوامل درکنار یکدیگر منجر به این شده که روستاییان استقبال چندانی از این تسهیلات نداشته باشند و روستاهای کشور همچنان در معرض آسیب‌های جبران ناپذیر باقی بماند.


البته بنیاد مسکن در بخشی از مناطق محروم، بخشی از تسهیلات را به صورت بلاعوض می دهد که این رقم تنها یک میلیون تومان از کل تسهیلات است و نمی تواند هزینه های روستاییان را پوشش دهد، ضمن آنکه عمده تسهیلات بلاعوض به کپرنشینان اختصاص یافته که در استان های کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان ساکن هستند بنابراین دیگر روستاییان از این تسهیلات بلاعوض محروم هستند.


معاون بازسازی روستایی بنیاد مسکن پیش از این در خصوص اینکه چرا رقم تسهیلات افزایش پیدا نمی کند، اعلام کرده بود: روستاییان توان پرداخت اقساط زیاد را ندارند و برای همین تسهیلات هم باید حدود 100 هزار تومان ماهیانه بپردازند بنابراین افزایش رقم تسهیلات، روستاییان را در بازپرداخت با مشکل مواجه میکند.


عزیزالله مهدیان، افزوده بود: به همین جهت بانکها با مردم همکاری می کنند و بازپرداخت را بصورت یکجا می گیرند، ضمن آنکه منابع بانک هم باید برگردد بنابراین میزان وام متناسب با توان روستاییان است. این چالش‌ها در حالی مطرح می شود که زلزله اخیر در روستاهای آذربایجان شرقی بیش از 300 نفر کشته و حدود 5 هزار مصدوم به دنبال داشته و خسارتهای زیادی به کشور وارد کرده است.