۱۳۹۱-۶-۱۸، ۰۸:۵۵ صبح
سازمان نظام مهندسی یکی از بزرگترین تشکلهای مردمنهاد تخصصی بهشمار میرود که طی سالهای اخیر بهواسطه سیاستهای دولت در واگذاری امور مردم به مردم، گستره فعالیتها و عمق تاثیراقداماتش بسیار زیاد شده است.
این سازمان مردمنهاد که بهصورت مستقیم و غیرمستقیم نقشی تعیین کننده در توسعه، ارتقا امنیت جانی و مالی و بالا رفتن سطح کیفی زندگی مردم دارد، انگشت اشاره بسیاری از منتقدان را بهخود جلب کرده است.
پایین بودن کیفیت ساخت و سازها، ناکافی و غیرواقعی بودن نظارتها و کمتوجهی به اصول کیفی و رعایت مقررات قانونی لازمالاجرا در فعالیتهای عمرانی و ساختمانی، بیتوجهی به کیفیت بخشهای نظیر تاسیسات، برق و مکانیک ساختمانها و بیعدالتی در توزیع فرصتهای نظارت از جمله انتقاداتی است که به عملکرد این سازمان شده و میشود، انتقادهایی که تاکنون پاسخ قانع کنندهای به آنها داده نشده است.
در سطح استان فارس و خصوصا شیراز، امروز شاهد بروز برخی نابهسامانیها در حوزه ساخت و سازها حتی در ساختمانهای بلندمرتبهای که توسط انبوهسازان عمدتا مطرح و بهنوعی فعال، احداث شده و میشود هستیم، حال آنکه برخی اعتقاد دارند بیشترین مشکلات مربوط به ساختمانهای زیر 4 طبقه و مسکونی است.
هیات رییسه سازمان نظام مهندسی فارس سال گذشته با ارایه برنامههای خود برای بهبود وضعیت فعالیتها و کیفی شدن کار، عمده افتخار خود را حضور در سطوح کلان مدیریتی این سازمان عنوان میکرد. صاحبنظران اعتقاد دارند شیراز بهعنوان یکی از هفت یا هشت کلانشهر مهم و استراتژیک کشور باید سهم عمدهای در تمامی فعالیتهای نهادینه شده از جمله نظام پزشکی و نظام مهندسی داشته باشد و حتی برخی از میزان سهم در نظر گرفته شده برای این شهر در سطح ملی، گلایهمند بوده و آن را یکی از انتقادات وارد به هیات رییسه نظام مهندسی میدانند.
برخی دیگر ایجاد حلقههایی از افراد فعال در بخشهای دولتی که معمولا دارای پستها یا مسئولیتهایی در سازمانهای فنی مانند راه و شهرسازی و شهرداری و دیگر سازمانهای وابسته و حتی استانداری و فرمانداری، هستند، و محدود شدن صندلیهای هیات رییسه سازمان به این افراد و وابستگان آنان را از جمله انتقادات وارد به سازمان نظام مهندسی فارس میدانند.
استاندار فارس در این خصوص گفت: تخلف در هر بخش، صنف و فعالیتی اعم از پزشکی و هتلداری و فعالیتهای تجاری و نظام مهندسی ممکن است، وجود داشته باشد و نمیتوان مدعی بود که هیچ تخلفی نیست. حسین صادقعابدین که خود از اعضای سازمان نظام مهندسی در تهران است، افزود: اما نمیتوان و نباید وجود تخلف را بر همه مهندسان و اعضای متعدد و عمدتا متعهد این سازمان تعمیم داد.
استاندار فارس نظارت در نظام مهندسی را ناکافی دانسته و اعتقاد دارد که باید این نظارتها چه در بعد کمی و چه در بعد کیفی افزایش و ارتقا داده شود. وی مسئولیت اعضای هیات رییسه نظام مهندسی را بسیار سنگین و در عینحال ظریف دانست و گفت: سازمان نظام مهندسی باید تلاش کند با استفاده از ظرفیتهای قانونی پیش بینی شده در اساسنامه و آییننامههای این سازمان، کیفیت خدمات مهندسی را ارتقا بخشد. صادقعابدین گفت: هماینک در بعد نظارتی ضعیف عمل میشود و علیرغم آنکه مهندسان لایق و قابلی در سطح کشور و فارس حضور و فعالیت دارند، اما نظارت ضعیف زمینه پایین بودن کیفیت خدمات را فراهم کرده است.
عضو شورای اسلامی شهر شیراز نیز با تاکید بر لزوم برنامهریزی مناسب برای ارتقا کیفی و کیفیتبخشی به ساخت و سازهای شهری، گفت: باید برای افزایش سطح آگاهیها و اطلاعات مردم نیز تلاش کنیم. محمد حقنگر، وظایف سازمان نظام مهندسی را منجر به حفظ سرمایههای ملی دانست و گفت: بخش مهمی از سرمایههای مردم و بیتالمال در بخش ساخت و ساز هزینه میشود و نظارت بر کیفیت این ساخت و سازها برعهده سازمان نظام مهندسی است.
عضو سازمان نظام مهندسی فارس ناآگاهیهای مردم را زمینهساز بروز برخی مشکلات دانست و مدعی شد که برخی از اعضای جامعه بدون اطلاع کافی از قوانین و مقررات وارد عرصه ساخت و ساز میشوند و همین ناآگاهی لطماتی به آنان و دیگر شهروندان وارد کرده و میکند. یکی از مهندسان عضو سازمان نظام مهندسی نیز به خبرنگار ایسنا گفت: من به عنوان یک مهندس جوان و اکثر دوستانم بهشدت به وجود رابطه در سطح این سازمان انتقاد داریم.
وی که معتقد است در صورت بردن نام او حتی ممکن است پروانه فعالیتش را از دست بدهد، خاطرنشان کرد: بیایید باهم نظارتها و شیوه واگذاری آنها را بررسی کنیم، آن وقت شما نظر بدهید که عادلانه است یا نه؟ وی در حاشیه برگزاری انتخابات هیات رییسه نظام مهندسی، افزود: امروز برای شرکت در این انتخابات آمدهام اما احساس میکنم یک گروه همیشه عضو هیات رییسه باقی خواهند ماند چون آنقدر انسانها را مدیون خود کردهاند که ماندنشان رقم میخورد.
یکی دیگر از مهندسان عضو نظام مهندسی نیز گفت: بهنظر میرسد حتی در مقایسه با کشورهای حوزه خلیج فارس هم در بخش مهندسی و مدیریت فعالیتهای مهندسی عقب هستیم. او با طرح این ادعا که هنوز برای گرفتن یک پروانه ساختمان باید افراد سختیهای فراوانی را متحمل شوند، گفت: ما هنوز نتوانستیم شیوهای ایجاد و نهادینه کنیم که متقاضیان پروانه ساختمانی در کوتاهترین زمان و در یک مراجعه بتوانند نقشههای ساختمان، تاسیسات و ... را تهیه کنند.
این مهندس عضو سازمان نظام مهندسی نیز مدعی بود که هیات رییسه سازمان نظام مهندسی باید بهدنبال شیوههای عادلانهتر در توزیع امکانات بین اعضای خود باشد و از طرفی با اتخاذ روشهایی بهدنبال کوتاهکردن مسیرهای سرمایهگذاری بوده و ارتقا کیفی نظارتها را زمینهسازی کند. خانم مهندس جوانی که خود را مهندس معمار معرفی میکرد نیز گفت: احساس من این است که مهندسان جوان متعهدتر و با انگیزهتر هستند و زمان آن فرا رسیده که ساختار هیات رییسه نظام مهندسی از حالت فعلی خارج شود. وی تاکید داشت که جز مهندسان ساختمان، بقیه رشتهها سهم مناسبی از خدمات سازمان نظام مهندسی دریافت نکرده و در سایه مهندسان عمران گم شدهاند.
انتقاد به ناعادلانه بودن واگذاری نظارتها، مهر فروشی و نبود نظارت درونسازمانی برای مقابله با تخلفات احتمالی بخشی دیگر از انتقادات مطرح شده از سوی کسانی بود که بهعنوان عضو در محل شعب اخذرای سازمان نظام مهندسی فارس حضور داشتند. مدیرکل راه و شهرسازی و رییس هیات نظارت بر انتخابات نظام مهندسی نیز اعتقاد دارد که سطح نظارتها در سازمان نظام مهندسی باید ارتقا پیدا کند تا کیفیت ساخت و سازها به بالاترین سطح ممکن برسد.
هوشنگ عشایری با بیان اینکه یکی از اهداف هیات رییسه جدید سازمان نظام مهندسی باید کیفیت بخشیدن به امور باشد، گفت: امیدوارهستیم که هیات رییسه جدید در مسیر رفاه بیشتر مهندسان عضو از یک سو و از طرفی به توزیع عادلانه سهمیهها بیش از گذشته بپردازد. عشایری با بیان اینکه هیات رییسه دورههای قبل نیز تلاشهای گستردهای در راستای ارتقا جایگاه این سازمان مردمنهاد انجام دادهاند، گفت: نظام مهندسی تشکیلاتی مردمنهاد و بسیار تاثیرگذار در سطوح مختلف جامعه بهشمار میرود.
وی البته اعتقاد دارد: امروز صد درصد ساختمانهای بلندمرتبه تحت نظارت و کنترل دقیق مهندسان ناظر سازمان نظام مهندسی اجرا میشود، اما نظارت در ساختمانهای زیر چهارطبقه هنوز کیفیت بالایی ندارد. این درحالی است که ساکنان بسیاری از ساختمانهای مسکونی ساخته شده توسط انبوهسازان طی 5 سال اخیر به کیفیت ساخت و سازها بسیار انتقاد دارند.
ساکنان یکی از این ساختمانها واقع در معالیآباد معتقد هستند که سازندگان در مصالح، طراحی و اجرای تاسیسات آب، برق و فاضلاب، بهکار بردن ساختارهای ایمنی خصوصا آتشنشانی و ... بههیچ عنوان کیفیت را مد نظر قرار ندادهاند. این گروه از ساکنان که در سه مجتمع مسکونی ساخته شده توسط یکی از انبوهسازان ساکن بوده و هماینک با مشکل فاضلاب و سیستم طراحی شده سپتیک مواجه شدهاند، با نشان دادن آسانسورهای کارگرفته شده در این ساختمانها مدعی شدند که هیچ شرکت بیمهای با حضور در محل و رویت آسانسورها حاضر به بیمه کردن آنها نیست.
مدیر کل استانداردو تحقیقات صنعتی فارس نیز چندی پیش در یک نشست خبری بر استانداردنبودن اکثر آسانسورهای واحدهای مسکونی در شیراز صحه گذاشته بود. ارتقا کیفی نظارتها، گسترش نظارت بر عملکرد اعضا خصوصا اعضایی که عمده نظارتهای مهم را در دست دارند و... یکی از خواستههای عمومی است و دیگر خواستهای که باید به آن توجهی جدی کرد، تغییر در روند ارایه خدمات مهندسی به شهروندان و متقاضیان این خدمات است.
صاحبنظران تاکید میکنند که اعضای سازمانهای نظام مهندسی در سفرهای خود به کشورهای مختلف حتی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، عمیقتر شیوه فعالیتهای مهندسی آنان در ابعاد علمی، عملی را مد نظر قرار دهند و تفاوتهای موجود را بهتر رصد کنند.