توسعه شهری پایدار : از فکر تا عمل - دکتر بحرینی

چکيده:

رشد فزاينده جمعيت جهان آثار اساسي و اغلب فاجعه آميزي بر زيستگاههاي طبيعي كره زمين داشته است. مصرف بيرويه منابع تجديد ناپذير انرژي، تخريب جنگلها و انقراض گونه هاي گياهي و حيواني از جمله اين آثار است. بسياري بر اين باورند كه گرم شدن كره زمين كه بر اثر رشد جمعيت، شهرنشيني و مصرف بيرويه و غير مسوولانه به وقوع پيوسته، شهرها را مورد تهديد جدي قرار داده و خسارات جبران ناپذيري بر آب و هواي كلي جهان وارد كرده است. شهرسازي ما به تبعيت از الگوي كلاسيك توسعه و پيروي كوركورانه از مدلهاي كليشه اي توسعه شهري كه نسبت به شرايط و خصوصيات بومي بي اعتنا است، نه تنها شرايط ناپايداري را در شهرها پديد آورده، بلكه ناپايداري مناطق اطراف را نيز به دنبال داشته است (بحريني الف، 1378). به نظر مي رسد مفاهيم توسعه پايدار به خوبي با اهداف مقاصد شهرسازي نوين سازگار باشد و بنابراين بتوان به عنوان وسيله موثري براي تحقق اهداف پايداري از آن استفاده به عمل آورد (بحريني ب، 1378). بسياري از دانشمندان، تحليل گران و حتي سياستمداران معتقدند كه تغيير وضعيت كنوني شهرها به سوي پايداري مستلزم يك تحول در تفكر با يك تغيير بنيادي در نحوه فكر و عمل ما است. ليكن كمتر كسي پا را از اين فراتر گذاشته و خصوصيات و راههاي عملي چنين تحولي را بيان كرده است. (بحريني،1375). در اين مقاله سعي مي شود پس از مروري بر مبدا و منشا مفهوم پايداري، تعاريف و اهداف پايداري و شناخت كاربرد مفهوم پايداري در توسعه شهري، راهها و زمينه هاي تحقق عملي پايداري در شهرها مورد بررسي قرار گرفته، چارچوب مناسبي براي اين امر ارايه گردد.