معماری کاهشی
مجموعه غارهای الورا Ellora در نزدیکی شهر اورنگ آباد واقع در ایالت مهاراشترا متعلق به قرون 6 تا 11 میلادی شامل 34 غار کنده شده در دل کوه می باشد. این مجموعه از شگفت انگیزترین آثار معماری شبه قاره هند بهشمار میآید .در این مجموعه بخوبی می توان اساس هنر هند را که به نظامهای مذهبی و بر پایه اصول سنتی و متبلور در اعتقادات – نه زیبایی شناسانه – استوار است را ببینیم.
یادمانهای متعلق به مهم ترین ادوار تاریخ هنر هند که تمثالهایی از صورت نوعی ِ ربّانی در قالب مادی را نشان می دهند تا سپاس و ستایش پرستش کننده رابیان کنند .این زیبایی و پویایی مجسمه ها تنها از کوشش موثر صنعتگر برای تحقق نیت معنوی و نگرش مذهبی اش حاصل آمده است و نه عمل آگاهانه او برای ساختن یک اثر هنری.هدف غایی هنرمند آن بود که حقایق و یقینهای مذهبی را در برابر مومنان مجسم سازد و در این امر همواره جنبه های زمینی و ملکوتی با یکدیگر آمیخته می شدند.
ساخت این مجموعه که تماما به شیوه کاهشی صورت گرفته مستلزم کندن و خارج کردن بیش از 200 هزار تن سنگ از دل کوه بوده و زمانی حدود 5 قرن را صرف خود کرده است.
مجموعه الورا شامل 12 غار بودایی ، 17 غار هندو، و 5 غار برهما- بودایی می باشد که درقسمت ورودی برخی از این غارها یاکشاها و یاکشی ها ( نگهبانان تمثیلی معابد ) را که در اصل به عنوان ارواح محلی طبیعت و خدایان درختها وکوهها پرستیده می شدند و در داخل غارها بودا را در حالتهای مختلف و در حال آموزش و مودراهای [1] متفاوت می بینیم.
دورتا دوراین بنا با تصویر سازی های سنگی از وقایع کتاب های مقدس و افسانه های رامایانا و مهابهاراتای هندی حجاری شده و اساطیر و آموزه های هندو را به نمایش در آورده و همچنین مجسمه های عظیم الجثه شیوا در حالت رقص و بودا در حالتهای مختلف وتعدادی از حیوانات از جمله فیل های غول پیکری که همچون ستون ، نگهدارنده ساختمان هستند.
اینکه این مجموعه یکپارچه سنگی با این عظمت و با این همه جزئیات چگونه تنها با دستهای آدمی از دل کوه تراشیده و بیرون آورده شده بنظرم نمایش شکوهمند و دلیل محکمی است بر نیروی قدرتمند مذهبی و ایمان عمیق تک تک سازندگان آن .
1- حرکات انگشتان ودست بودا در حالتهای مختلف را مودرا می گویند که هر مودرا بار معنایی و آموزشی متفاوتی را دارد.
منم شهرسازی که می سازمت ، چو ایران جدم کوروش