مقاله مکان و مسکن در منظر اسلام

عنوان نشریه:   پژوهشهاي ميان رشته اي قرآن كريم :   تابستان 1388 , دوره  1 , شماره  3 ; از صفحه 93 تا صفحه 101 .

 
عنوان مقاله:  مکان و مسکن در منظر اسلام
 
نویسندگان:  وثيق بهزاد*, پشوتني زاده آزاده, بمانيان محمدرضا
 
* تهران، ميدان ولي عصر، بلوار كشاورز، جنب بيمارستان ساسان، پلاك 103، ساختمان باقري، طبقه هفتم
 
چکیده:

مکان و جايگاه آن در هنر و معماري اسلامي همواره از سوي متفکرين فلسفه اسلامي و اسلام شناسان مورد بحث هاي مختلف قرار گرفته است. نوع برداشتي که از هويت مکاني معرفي مي گردد، در صورت بندي مکان و معماري مطلوب اسلامي موثر بوده و راه را براي شناخت، تحليل و ارزشگذاري باز گشايد. ازاين رو در اين مقاله با اتکا بر روش تحليلي- توصيفي به بررسي مفهوم مکان و شاخصه هايي چون شخصيت، هويت و معناي مکاني و مقايسه آن با ساخته هاي معماري اسلامي، پرداخته شده تا به شاکله کلي ذهني از مکان و مسکن اسلامي نزديک شويم. مي توان دريافت که اسلام با قائل شدن به حفظ هويت براي تمامي مکان ها، مکان را برا ساس ميزان تجليات الهي و کيفيات قدسي ارزش گذاري مي نمايد که با اين شيوه اماکن داراي درجات مختلفي از هويت اسلامي خواهند گرديد. نگارندگان بر اساس اين نوشتار بر اين عقيده اند که متون اسلامي به عنوان منبع سرشار آموزه هايي جهت شکوفايي تمدن بشري، در زمينه معماري و بالاخص مسکن، داراي گزاره هايي کاربردي است.از اين نمونه مي توان به ايجاد چشم انداز و هدف در زمينه مسکن به دو مفهوم خرد و کلان آن اشاره نمود. مفاهيمي مانند پرهيز از تکاثر، قداست بخشي به مکان، بهره گيري از مفاهيمي چون عدالت و مساوات و مانند آن از اين دسته معيارها محسوب مي گردند.
 
كليد واژه: هويت مکاني، تجلي قدسي، سنت اسلامي، مسکن اسلامي