محیط بصری شهر

محیط بصری شهر . سیر تحول از رویکرد تزئینی تا رویکرد پایدار

کوروش گلکار

mall">محيط بصري شهرها از طريق نظام پيچيده اي از "نشانه" ها، ويژگي هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي جوامع خويش را به منصه ظهور مي رسانند. در فرايند تعامل ميان انسان و شهر، محيط بصري به مثابه "فصل مشترک" اين دو، زمينه ادراک، شناخت و ارزيابي محيطي شهروندان و بازديدکنندگان را فراهم مي آورد. شهرهاي برخوردار از محيط بصري مطلوب قادرند تا با وسعت بخشيدن به تجربه زيباشناختي شهروندان، موجبات ارتقاي تصوير ذهني جامعه از خويش و تقويت غرور مدني آنان را فراهم ساخته و با اعتلا بخشيدن به وجهه شهر در سطح ملي و بين المللي، توان رقابتي شهر را براي جذب هر چه بيشتر سرمايه و اقشار خلاق تقويت نمايد. هدف اين مقاله تبيين اهميت محيط بصري و منظر شهري، گونه شناسي نقش هاي مختلفي که تاکنون منظر شهري بر عهده داشته است، و بازشناسي روند تکاملي مفهوم آن مي باشد. در اين مطالعه، مفهوم "محيط بصري شهري" به عنوان مفهومي "ديناميک" که قادر است در انطباق با تحولات پارادايماتيک طراحي شهري، به ويژه گفتمان توسعه شهري پايدار و زيبايي شناسي سبز (اکولوژيک) نقش و وظايف نويني برخود پذيرفته و انتظارات جديدي را پاسخگو باشد، معرفي مي گردد. يافته هاي اين مطالعه نشان مي دهد که "محيط بصري شهر" به مثابه يک "مفهوم" از ماهيتي پويا، زنده و تکامل پابنده برخوردار است و قلمرو اطلاق مفهوم مزبور، مستمرا و به موازات بلوغ دانش و هنر طراحي شهري مورد پالايش و صيقل قرار گرفته است. در اين مقاله چگونگي زوال "زيبايي شناسي تجريدي" و رويکرد تزييني به محيط بصري شهر و جايگزيني آن با "زيبايي شناسي بومسازگار" و ظهور رويکرد پايدار به اين مقوله بررسي و نتايج در قالب يک چارچوب مفهومي تحت عنوان "سير تحول مفهوم محيط بصري شهر" ارايه گرديده است.mall">