ویژگی‌های یک طراحی مطلوب برای نمای ساختمان‌ها

نمای مطلوب برای ساختمان‌ها، نمایی است که وظایفش را به خوبی انجام دهد و از نظر اقتصادی هم توجیه‌پذیر باشد. یعنی اگر در کوتاه مدت هم به نظر گران می‌رسد، در بلندمدت چنان صرفه‌هایی ایجاد کند که به نظر ارزنده بیاید.

دکتر مهدی حجت، عضو هیئت علمی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران، در مورد ویژگی‌های یک طراحی مطلوب برای نمای ساختمان‌ها گفت: «یک نما، وقتی مطلوب است که دو ویژگی داشته باشد؛ اول این که وظایفش را به خوبی انجام دهد؛ یعنی وظیفة حفاظت در مقابل باد، باران، گرما و سرما و وظیفه فراهم کردن خشنودی، احساس رفاه و آرامش صاحبانش را؛ آن هم به درستی؛ همچنین باید امکان مبادلة فضاهای درونی و بیرونی، به بهترین وجه تامین شود. دوم این که نما باید از نظر اقتصادی توجیه پذیر باشد؛ یعنی باید نوع تکنولوژی که برمی‌گزینیم و میزان سرمایه‌گذاری که صورت می گیرد، اگر هم در کوتاه‌مدت به نظر گران می‌رسد، در بلندمدت چنان صرفه‌هایی ایجاد کند که به نظر ارزنده بیاید.»

عضو هیئت داوران «مسابقه طراحی نمای برج‌های هزاره سوم» در مورد این مسابقه معماری نیز گفت:«اصولاً خیلی عجیب است که طراحی نمای یک ساختمان جدا از طراحی و معماری ساختمان اتفاق بیافتد. اما حالا که در مورد برج واقع در اتوبان همت، این اتفاق افتاده است ـ که یک سازه بنا شده و قرار است برای عملکردی، طراحی نما صورت بگیرد ـ بهتر است تمام سعی‌مان را بکنیم که حاصل کار، نمای مطلوبی باشد.»

به گفتة دکتر حجت، نکته‌ای که در مورد این بنای به خصوص مطرح است این است که بتواند وظیفه شهری خودش را هم انجام بدهد. چون مقیاس و محل قرارگیری‌ این برج به نحوی است که با سطح شهر و اطرافش در مقیاس وسیع گفت و گو دارد. در حالی که این بنا عملاً از محل‌های دسترسی‌اش یعنی خیابان‌هایی که در همکف هستند، دید زیادی ندارد؛ اما از نواحی مختلفی در سطح شهر و حتی از شمیرانات قابل مشاهده است. بنابراین این بنا یکی از اندام‌های شهری محسوب می‌شود و باید بتواند متناسب با فضای کلی فرهنگی شهر تهران عمل کند.

استاد معماری دانشگاه تهران، در اینباره، تأکید کرد که:« باید طرح نمای برج، به صورتی باشد که تعلقش به تهران و معماری ایران تا حدودی روشن باشد و وقتی کسی بنا را می‌بیند تا حدودی بتواند متوجه شود این بنا به یک شهر یا کشور شرقی و اسلامی تعلق دارد. البته منظور این نیست که با بزک کردن و به کار گرفتن یک سری المان‌های مصنوعی این کار را بکنیم، باید راه درستش را پیدا کنیم.»

گفتنی است مسابقه طراحی نمای برج‌های هزاره سوم توسط مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران به همراه معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران و تعاونی مسکن آشیانه هلی کوپتر برگزار شده است. طی این مسابقه از معماران و علاقه‌مندان و صاحب‌نظران خواسته شده تا طرحی را برای نمای سازه‌های فلزی ساخته شدة این برج که در بزرگراه همت جنب خیابان شیخ بهایی واقع شده، ارائه دهند. نتایج نهایی این مسابقه پس از دو مرحله داوری، طی مراسمی در پایان بهمن‌ماه 1390 توسط هیئت داوران اعلام خواهد شد و به سه طرح برگزیده جوایز ارزنده‌ای تعلق خواهد گرفت. در ضمن علاقمندان برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به سایت http://tmts.icae.irمراجعه کنند.