۱۳۹۰-۱۱-۱۹، ۱۲:۵۴ صبح
تحليل استحاله نشانه هاي سکونتگاهي روستاي «باباپشمان استان لرستان» پس از جابجايي با تاکيد بر نشانه هاي مسکن روستايي
حبيب فرح,گركاني سيداميرحسين*,مختابادامرئي سيدمصطفي,رحيم بخش فاطمه
* دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقيقات، تهران، ايران
در اغلب «برنامه هاي بازسازي پس از سانحه»، سياست جابجايي کل يا بخشي از سکونتگاه، به عنوان راه حلي مناسب از لحاظ فني، جهت کاهش خطر و ايمني از پديده هايي چون زلزله، سيل، رانش زمين و غيره مورد ملاحظه قرار مي گيرد. با اين حال بررسي تجارب مختلف حاکي از آن است که پيامدهاي جابجايي به گونه اي بوده که عموما بازماندگاني که جابجا شده اند به دلايل مختلفي از جمله عدم تطبيق معماري روستاي بازسازي شده با معماري روستاي قديم در فرآيند بازتواني، «از جابجايي رضايت نداشته و جابجايي اغلب به از دست دادن خوداتکايي روستاييان و حس تعلق به مکان در روستاي جديد منجر شده است.» اين مقاله روستا را به مثابه متني مي پندارد که از لايه هاي مختلفي تشکيل شده و با بررسي رويکردهاي نشانه شناسي، به تحليل چگونگي استحاله نشانه هايي چون «خط افق»، «نظام همسايگي»، «الگوي شبکه معابر» و غيره در روستاي باباپشمان استان لرستان مي پردازد. براي اين منظور از «رويکرد نشانه شناسي معماري امبرتواکو» و تفکيک نشانه ها به «رمزگان تکنيکي»، «رمزگان تحليلي» و «رمزگان معنايي» استفاده گرديده و براي سنجش ميزان رضايت مندي روستاييان، از «روش پيمايشي» استفاده شده است. يافته هاي اين پژوهش حاکي از «استحاله نشانه هاي مسکن روستاي قديم» و حفظ نشانه هاي بافت در روستاي جديد است. بکارگيري نشانه هايي از روستاي قديم که مورد پذيرش روستاييان است موجب رضايت مندي روستاييان از بازسازي و سکونت در روستاي جديد گرديده است، طراحي با تکيه بر تحليل نشانه شناسي مي تواند راهبردي براي طراحي روستاهايي باشد که مي بايست از نو ساخته و يا جابجا شوند.
كليد واژه: سکونتگاه روستايي، جابجايي، بازسازي، نشانه شناسي، روستاي باباپشمان