ایران شهرساز

يكي از راه كارهاي مطمئن و عملي پيش روي برنامه ريزان شهري براي تامين مسكن مناسب،استفاده از پتانسيل بافت هاي فرسوده شهري است كه با ساماندهي اين بافتها ميتوان با كمترين هزينه وزمان به تأمين اين هدف رسيد. تجارب نشان داده اند كه با برنامه هايي آمرانه، يكجانبه، ازبالا به پايين و بدون مداخله و نظرخواهي از مردم به عنوان بهره برداران اصلي برنامه ها نمي توان راه به جايي برد. با توجه به چنین واقعیاتی، جاي آن دارد که از راهکارهاي مشارکت (Participation)و در سطحی بالاتر، شراکت (Partnership) و توانمندسازي اجتماع محلی و نیروهاي غیردولتی دخیل )شهروندان، بخش خصوصی، مالکین،و.. )در امر بهسازي و نوسازي بافتهاي فرسوده مدد جست. این مقاله به دنبال آن است تا ضمن بیان تعریفی مشخص از مشارکت شهروندان، ضرورت ها ومنافع و نیز معایب مشارکت به ارائه راهبردهاي کلی جهت تقویت نقش مشارکت شهروندان در طرح هاي نوسازي بافت هاي فرسوده شهري بپردازد.

واژگان کلیدي: بافتهاي فرسوده، مشاركت، فرايند مشاركتي،نوسازي

مشارکت مفهوم تازه اي نیست، بلکه ریشه هاي آن را در دولت_شهرهاي یونان باستان می توان یافت. در عصر کنونی، پس از دوران نوزایی و گذر از سده هاي میانی و همزمان با مهم شدن نقش مردم در جامعه، مشارکت سیاسی و اجتماعی در قالب اعطاي ح ق رأي مساوي و حق تشکیل نهادها و گروه ها بروز کرد . در کشورهاي توسعه یافته، مشارکت در شهرسازي همگام با مشارکت سیاسی و اجتماعی به پیش می رود. مشارکت مردمی به معنی گردهم آیی و تشکل آگاهانه و خودجوش جمعی از شهروندان ساکن در یک محدوده به منظور بهبودوضعیت زندگی به شیوه اي غیر انتفاعی و براساس آگاهی هاي فردي و جمعی آنها در کلیه مراحل تهیه طرح، نظارت و اجرا می باشد . امروزه به اثبات رسيده است كه حضور مردم در تمامي طول پروژه، امري انكارناپذير و مؤثر در پيشبرد اهداف و تحقق پذيري آن ميباشد.