۱۳۹۰-۱۱-۴، ۱۱:۱۹ صبح
در طی قرون، ما با تعاریف مختلفی از فضا در معماری مواجه شدهایم ولی در کل شاید بتوان این روند را به چهار دوره تقسیم نمود.
فضای دوره اول شامل کارهای دوران باستان میباشد که محصول شکلگیری اولیه سازههایی چون “لنتو”هاست. در این دوره فضای خالی درون بیمعنی است و معماری همانند تندیسی است که در سایت قابل رویت است. به عنوان مثال میتوان از “استون هنج” مربوط به ۱۶۸۰ قبل از میلاد نام برد که صورت اولیه آن ۵۷ ستون روی دو دایره و یک نیم دایره بوده است.
فضای دوره دوم معماری با تحول سازه بوجود میآید، زمانی که طاق و قوس در بناها نمود مییابند. آن چیزی که در بینالنهرین، معماری روم و … آن را مشاهده میکنیم. در این حالت درون و برون بنا دارای معنی است، فضاها دارای شخصیت هستند و بصورت سلسله مراتب طی میشوند یعنی دورن، بینابین و برون. در اینجا یک اتفاق دیگری نیز میافتد و آن مطرح شدن انسان است و در ضمن درک انسان نیز از محیط عوض میشود. یکی از نمونههای این دوره معبد پانتئون میباشد.
فضای دوره سوم معماری مقارن با انقلاب صنعتی است، هنگامیکه مصالح جدیدی چون شیشه و فلز پا بر عرصه معماری میگذارند. در این دوره، درون و برونی که در دوره قبل مطرح بود از بین میرود و فضاها به هم پیوند میخورند و معماری تبدیل به نقاط و شبکه میشوند. فضاهای بازی که آزادی دید دارند و دیگر دیوارها در امتداد هم نیستند. پدیده پارالکس و توازن بصری نیز محصول این دوره است. در این دوره میتوان به کارهای “میس ون درروهه” چون خانه آجری، غرفه بارسلونا در آلمان و ساختمان سیگرام اشاره نمود.
فضای دوره چهارم، دورهای است که معماران فضاها را طراحی میکنند و آنچه را که میخواهند در پیشگاه مخاطب قرار میدهند. در این دوره جنسیت فضا مطرح میشود و از تک معنایی خارج میشود، فضاهای شیزو فرنی بوجود میآید، سلسله مراتبی دیگر وجود ندارد و فضاها ریزوموار هستند و هندسه نااقلیدسی است. بخش اعظمی از کارهای گرگ لین و رمکولهاس بدین گونه است.
فضای دوره اول شامل کارهای دوران باستان میباشد که محصول شکلگیری اولیه سازههایی چون “لنتو”هاست. در این دوره فضای خالی درون بیمعنی است و معماری همانند تندیسی است که در سایت قابل رویت است. به عنوان مثال میتوان از “استون هنج” مربوط به ۱۶۸۰ قبل از میلاد نام برد که صورت اولیه آن ۵۷ ستون روی دو دایره و یک نیم دایره بوده است.
فضای دوره دوم معماری با تحول سازه بوجود میآید، زمانی که طاق و قوس در بناها نمود مییابند. آن چیزی که در بینالنهرین، معماری روم و … آن را مشاهده میکنیم. در این حالت درون و برون بنا دارای معنی است، فضاها دارای شخصیت هستند و بصورت سلسله مراتب طی میشوند یعنی دورن، بینابین و برون. در اینجا یک اتفاق دیگری نیز میافتد و آن مطرح شدن انسان است و در ضمن درک انسان نیز از محیط عوض میشود. یکی از نمونههای این دوره معبد پانتئون میباشد.
فضای دوره سوم معماری مقارن با انقلاب صنعتی است، هنگامیکه مصالح جدیدی چون شیشه و فلز پا بر عرصه معماری میگذارند. در این دوره، درون و برونی که در دوره قبل مطرح بود از بین میرود و فضاها به هم پیوند میخورند و معماری تبدیل به نقاط و شبکه میشوند. فضاهای بازی که آزادی دید دارند و دیگر دیوارها در امتداد هم نیستند. پدیده پارالکس و توازن بصری نیز محصول این دوره است. در این دوره میتوان به کارهای “میس ون درروهه” چون خانه آجری، غرفه بارسلونا در آلمان و ساختمان سیگرام اشاره نمود.
فضای دوره چهارم، دورهای است که معماران فضاها را طراحی میکنند و آنچه را که میخواهند در پیشگاه مخاطب قرار میدهند. در این دوره جنسیت فضا مطرح میشود و از تک معنایی خارج میشود، فضاهای شیزو فرنی بوجود میآید، سلسله مراتبی دیگر وجود ندارد و فضاها ریزوموار هستند و هندسه نااقلیدسی است. بخش اعظمی از کارهای گرگ لین و رمکولهاس بدین گونه است.